Tiroid sorunları hastalığı olan köpekler nasıl bir yaşam sürüyor ve ne gibi zorluklar yaşıyor? Kronik tiroid sorunları olan köpekler hakkında tüm bilgiler!
Tiroid bezi boğazın sol ve sağ tarafında, boğazın biraz altında yer alan, tiroid hormonları salgılayan bir bez dokusudur. Küçük bir organizasyon olmasına rağmen, insanlar dahil hayvanların hayatta kalması için gerekli metabolizmadan sorumlu olan tiroid hormonunu sürekli salgılayarak metabolizmayı dinlenmeden kontrol eder.
Tiroid bezi yaşam destek sistemlerinden biri olarak son derece önemli bir rol oynar; yani onsuz tüm hücreler, dokular ve organizmalar yaşamaya devam edemez. Tiroid hormonlarının vücudun metabolizmasını harekete geçirme işlevi vardır. Spesifik olarak enerji üretimini, protein ve enzimlerin sentezini ve karbonhidrat ve lipit metabolizmasını içerir. Tiroid sorunları hastalığı metabolizmanın yavaşlaması nedeniyle çeşitli semptomlara neden olur.
Tiroid Sorunları Hastalığı Hangi Köpeklerde Var?
Köpeklerde düşük tiroid hormonu düzeyleri çoğunlukla tiroid bezindeki bir sorundan kaynaklanır. Diğerleri hipofiz bezi veya hipotalamusla ilgili sorunlardan kaynaklanıyor olabilir. Çoğuna lenfositik tiroidit, idiyopatik tiroid atrofisi, tiroid tümörü vb. neden olur. Lenfositik tiroidit otoimmün bir hastalık olarak kabul edilir.
Orta ila büyük köpeklerde genellikle yaşanır. Küçük köpeklerde görülme olasılı 0 değildir ancak daha azdır. Tiroid sorunları hastalığı Labrador Retriever / Golden Retriever köpeklerinde çok sık tiroit sorunları hastalığı görülür. Sıklıkla 5 yaş üzeri orta yaşlı ve yaşlı köpeklerde görülse de 1 ila 15 yaş arası geniş bir yaş aralığında ortaya çıkar.
Köpeklerde Tiroid Sorunları Hastalığının Tedavisi Var Mı?
Köpeklerde hipotiroidizm vakalarının %90’ından fazlası, tiroid dokusunun tahrip olmasına bağlı primer hipotiroidizmden kaynaklanır. Vücudun kendi dokularını tahrip eden lenfositik tiroidit veya nedeni bilinmeyen tiroid atrofisinden kaynaklanır. Konjenital hipotiroidizm, tiroid bezi tümörleri, hipofiz bezi veya hipotalamus tümörleri (beyinde tiroid bezini uyaran hormonları üreten organlar) veya travma neden olabilir, ancak çok nadirdir.
Teşhisi genellikle kan testiyle yapılır. Kandaki tiroid hormon seviyelerinde azalma ve hipofiz bezinin ürettiği tiroid uyarıcı hormon seviyelerinde artış görülür. Tiroidin görüntülenmesi (ultrasonografi veya bilgisayarlı tomografi) de atrofiyi doğrulayabilir. Tiroid hormon düzeylerinin tiroid bezi dışındaki hastalıklar (Cushing sendromu, diyabet, kötü huylu tümörler vb.) veya ilaçlar (ötiroid hasta sendromu) nedeniyle de azaltılabileceğini unutmamak önemlidir. Bu nedenle diğer bozuklukları kontrol etmek için kan testleri ve görüntüleme testleri yapılmalıdır.
Tiroit sorunlarını tedavi etmek için:
- Yetersiz tiroid hormonunu terapötik bir ilaç (sentetik levotiroksin) kullanarak değiştirmek için hormon replasman tedavisi yapılır.
- Tedaviye başladıktan yaklaşık 1 ila 2 ay sonra kilo kaybı, egzersiz düzeyinde iyileşme, saç büyümesi ve kalitesinde iyileşme ve bazı semptomlarda iyileşme fark edeceksiniz.
- Tiroid fonksiyonunun azalmasına bağlı olarak ilaç metabolizmasında değişiklikler meydana gelir.
- Bu nedenle tedaviye başladıktan yaklaşık bir ay sonra terapötik ilaç miktarının ayarlanması için yeniden değerlendirme yapılmalı ve sonrasında tiroid fonksiyonu kontrol edilmeli ve dozlar 3 ayda bir ayarlanmalıdır.
- 6 aya kadar ayarlanması gerekmektedir.
Kesin bir tedavisi yoktur, dolayısıyla tiroid hormon replasman tedavisine ömür boyu devam edilmelidir. Tiroid hormonunu uygulandığında dozaj ayarının tedavi için ne fazla ne eksik verilmesi gerekiyor. Bazı semptomlar ilacı aldıktan sonra birkaç hafta içinde düzelirken bazıları aylar sürebilir. Dozajın yeterli olduğundan emin olmak için kandaki tiroid hormon seviyelerinin düzenli olarak ölçülmesi de gereklidir. Tiroid tümörleri için kemoterapi, ameliyat (çıkarma) ve tümör için radyasyon tedavisi de dikkate alınır.
Tiroid Sorunları Hastalığı Olan Köpek Sahiplenilir Mi?
Hipotiroidizmi önlemek için ne yazık ki etkili bir önleme yoktur. Bu nedenle erken teşhis ve erken tedavi önemlidir. Enerji eksikliği, hareket etme isteksizliği, çok yemediğiniz halde kilo almanız, kaşınmadan simetrik saç dökülmesi veya tedavisi zor bir cilt hastalığı gibi sizi endişelendiren belirtiler fark ederseniz mutlaka bir uzmana başvurunuz Tiroid hormon seviyenizi kontrol etmek için sağlık kontrolünüzün bir parçası olarak düzenli olarak kan testleri yaptırmanız erken teşhise yardımcı olur.
Tiroid sorunları hastalığı olan köpek cinsleri sahiplenebilirsiniz ancak amacınız burada üreme gayesinde de olmamalıdır. Çünkü yavrularında da bu hastalığın görülme ihtimali çok yüksek olacaktır. Ayrıca hasta bir köpeği sahiplendiğinizde tedavi sürecine çok zaman ve çok para harcayacağınızı da unutmamalısınız. Yüksek masraf çıkacağından dolayı bu tedavinin bir ömür sürebileceğini de düşünürsek bunu başından kabul etmelisiniz. Aksi bir durumda kısa sürede köpeğinize başka bir sahip aramak zorunda kalabilirsiniz.
Tiroid Sorunları Hastalığı Olan Köpek İyileşir Mi?
Hipotiroidizmin etkili önleyici tedbirleri yoktur. Bu nedenle erken teşhis ve erken tedavi önemlidir. Kendinizi iyi hissetmemek, yürümek istememek, çok yemek yemediğiniz halde kilo almak, saç dökülmesi, kolay iyileşmeyen cilt hastalıkları gibi sizi endişelendiren belirtiler varsa en kısa sürede doktorunuza başvurun. Sağlık kontrolü olarak düzenli olarak kan tahlili yaptırıp, tiroid hormon düzeylerine de birlikte baktığınızda erken teşhis mümkün olacaktır.
Tiroid hastalığı, vücudun metabolizmasını harekete geçirmede rol oynayan tiroid hormonunun salgılanmasının azalmasından kaynaklanan bir hastalıktır. Geliştiğinde enerjisini kaybederek kilo alma ve obez olma eğilimi gösterir. Saç dökülmesi, ciltte koyulaşma gibi çeşitli belirtiler görülür. Genel olarak köpeğin ifadesi her zaman üzgün görünebilir. Ayrıca kalp atış hızı yavaşlayabilir, kızgınlık durabilir ve ciddi vakalarda koma veya bilinç kaybı meydana gelebilir.
Hipotiroidizmin spesifik semptomları yoktur ve her zaman kendini gösterecek diye bir kaide de yoktur. Bu nedenle sıklıkla gözden kaçırılmaktadır. Köpeğiniz yaşlandıkça, çok fazla enerjisi yokmuş gibi görünse veya hareket etmek istemiyor gibi görünse de ona bakıp “Belki de yaşı yüzündendir” diye düşünebilirsiniz. Tiroid sorunları hastalığı ile mustarip olabilir. Eğer bu konuda bir şey yapmazsanız hastalık ilerledikçe fiziksel gücünüz azalacak, daha hızlı yaşlanmaya başlayacak ve ne yazık ki narin bedeni ölecek.
Tiroid tek başına tedavi edilebilecek bir hastalık değildir. Bununla birlikte, hipotiroidizmin doğru teşhis ve tedavi edilmesi durumunda olumlu bir prognozu vardır. Tedaviye başladığında kendini enerjik, hareketli ve gençleşmiş hissedecektir. Ama aslında gençleşmedi, sadece asıl yaşıma döndü. Erken teşhis ve erken tedavi son derece önemlidir. Bu sayede tedavisi başarılır olur ve iyileşmesi de hızlanır.
Tiroid hormonu vücudun her yerindeki hücrelere etki eden bir hormondur ve bireysel farklılıklar olsa da aşırı durumun devam etmesi durumunda çeşitli organlar etkilenecektir.
Tiroid hormonu fazlalığı tedavi edilmezse;
- Kalp anormalliklere özellikle yatkındır ve ilk önce nabız hızlanır.
- Bu devam ederse, düzensiz kalp atışı (aritmi) veya kalbin düzgün çalışmadığı “kalp yetmezliği” adı verilen bir durum riski ortaya çıkar.
- Yaşlıların ve erkeklerin özellikle dikkatli olmaları gerekiyor çünkü kalpleri daha kolay etkileniyor.
- Diyabette olduğu gibi yüksek tansiyonunu olabilir, karaciğeri etkilenebilir ve kan şekerin yüksek olabilir.
Neyse ki bunların çoğu, tiroid hormon düzeylerini normalleştirmeye yönelik tedaviyle en sonunda düzelir, ancak aritmiler devam edebilir. İyileşme süreci için bu nedenle hormon kontrol edilirken olası sorunlarında hızlıca çözümünü aramak gerekiyor. Böylece köpeğiniz çok yıpranmadan sağlığına kavuşacak ve sağlıklı yaşamına devam edecektir. Size çok fazla erken teşhisten söz etmemizin temel nedeni de budur.