Osteokondrozis hastalığı olan köpekler nasıl bir tedavi sürecine giriyor? Kronik Osteokondrozis olan köpekler ile yaşam nasıl olur ve hangi cinslerde yatkın?
Osteokondrozis, kıkırdak içinde ossifikasyonun meydana geldiği sistemik bir hastalıktır. Eklemin kıkırdak kısmının kemikleşmesinin normal şekilde ilerlememesi nedeniyle oluşur. Osteokondrozis hastalığı ilerlediğinde ve eklem kıkırdağını ve eklemleri tahrip ettiğinde, osteokondritis dissekans ortaya çıkar. Hastalık ilerledikçe, kemiklerden küçük kıkırdak parçaları dökülerek eklem içinde gevşek olan eklemler (ayrılmış kemik veya kıkırdak parçaları) oluşturabilir.
Osteokondrozis Hastalığı Hangi Köpeklerde Var?
Osteokondrozis genç, hızlı büyüyen köpek ırklarında görülür ve en sık omuz, dirsek, diz ve diz eklemlerinde görülür. Erkek köpeklerde daha sık görülür. 6 ila 9 aylıkken birkaç haftadan aylara kadar dolaşmaya başlarlar. Ve birkaç haftada bir tekrarlanıyor.
Osteokondrozis dissecans, büyüyen büyük veya dev cins köpeklerde ortaya çıkan eklem kıkırdağı ve kemik büyümesinde meydana gelen bir malformasyondur. Koşarken veya zıplarken eklemler stres altına girdiğinde, eklemlerdeki kıkırdak çatlar ve kıkırdak parçaları kemiklerden ayrılır. Osteokondrozis hastalığı genellikle Labrador, Retriever, Golden Retriever gibi köpeklerde yatkındır.
Köpeklerde Osteokondrozis Hastalığının Tedavisi Var Mı?
Osteokondrozis hastalığı nedeni genellikle bilinmemektedir. Hızlı büyüme, aşırı kalsiyum alımı, yetersiz C vitamini alımı, karaciğerde C vitamini sentezinin bozulması, stres, anoreksi, enfeksiyonlar ve bağışıklık yetersizliğinin karmaşık bir şekilde iç içe geçtiği düşünülmektedir.
Osteokondrozis dissecans en sık omuz ekleminde görülür. Dirsek ve diz eklemlerinde de oluşabilir. Semptomlar arasında, osteokondritis dissecans’tan etkilenen eklemin bulunduğu bacağını koruyormuş gibi topallayarak yürümek ve ağrı nedeniyle ayağın yere düzgün şekilde basamaması yer alır. Hastalık her iki bacakta da ortaya çıksa bile semptomlar yalnızca bir bacakta mevcut olabilir.
Osteokondrozis büyüme bozukluğu nedeniyle büyüme döneminde eklemdeki kıkırdakların kalınlaşması ve kıkırdağa kuvvet uygulandığında kıkırdakların soyularak yukarı kalkması ve ağrıya neden olması durumudur. Bu eklem hastalığına büyüme döneminde sık rastlandığı için genetik ve beslenme faktörlerinden şüphelenilmektedir. Ancak kıkırdak kalınlaşmasının kesin nedeni bilinmemektedir.
Osteokondrozis hastalığı teşhisi testleri aşağıdakileri içerir:
- Osteokondroz dissecans muayenesi,
- Palpasyon (ortopedik muayene),
- X-ışını muayenesi,
- Artroskopi,
- CT muayenesi/MRI muayenesi,
Artroskopi, genel anestezi uygulanarak, eklem içine eklem endoskopu yerleştirilerek doğrudan gözlemin yapıldığı bir muayenedir. Bunun yapılabileceği sınırlı sayıda tesis bulunmaktadır. Röntgen muayenelerinde tetkiklerin doğru yapılabilmesi için hafif anesteziye benzeyen sedasyon uygulanabilir. Gerekirse başka testler de yapılacaktır.
Köpeklerde Osteokondrozis tedavileri şunları içerir:
- Semptomatik tedavi
Osteokondral hastalığın kesin bir tedavisi yoktur. Bu nedenle ortaya çıkan belirtilere yönelik yerinde tedavi uygulanır. Özellikle antiinflamatuar ilaçların ve ağrı kesicilerin uygulanması.
- Yaşam kalitesini korumak
Köpeğinizin yaşam kalitesini korumak için yapabileceğiniz şeyler vardır. Örneğin, egzersiz sonrası inflamasyonu azaltmak için dinlenme ve soğuma önlemleri, yorucu egzersizlerden kaçınmak, kas atrofisini önlemek için orta düzeyde egzersiz, kilo kontrolü ve yatak yaralarının önlenmesi. Acil hedef, osteoartrit gelişimini önlemektir.
Tedavi patolojik eklem kıkırdağının küretajını, kıkırdak fleplerinin ve serbest kıkırdak parçalarının çıkarılmasını içerir. Erken tedavi gereklidir ve terapötik etki, lezyon boyutunun eklem yüzeyine oranı ve eklem bütünlüğünün ne ölçüde bozulduğu ile belirlenir. İlaç tedavisi ile bazı köpeklerin iyileşme süreci tamamlanabiliyor. Ancak eğer görüntüleme sonucu kemiğin oradan alınması gerekiyor ise ameliyat ile alınır. Cerrahi yöntem de büyük bir operasyon olmadığı için tam teşekküllü kliniğe gitmeniz zorunlu değil. Hekimler kırık sonrası mutlaka uygun egzersiz programı verecektir. Özellikle kısa süre içerisinde onu çok zorlayacak veya yoracak egzersizlerden uzak durulmalıdır.
Osteokondrozis Olan Köpek Sahiplenilir Mi?
Osteokondrozis hastalığı genetik bir yatkınlığa sahip olduğundan şüphelenilmektedir ve etkilenen hayvanların üremesini kısıtlayarak osteokondritis dissecans’tan etkilenen köpek sayısındaki artışı kontrol etmek mümkün olabilir.
Köpeklerde genetik hastalıklardan etkilenen köpek sayısındaki artışı, etkilenen köpeklerin akraba çiftleşmesinden kaçınarak bastırmak mümkün olup, genetik hastalıkların üremesini kısıtlamaya devam etmek, tüm genetik hastalıkların temel tedavisidir. Bu nedenle bu hastalığa sahip köpeklerin sahiplenilmesi doğru değildir.
Eğer sahiplenmek istiyorsanız amacınız onunla zaman geçirmek olabilir. Çünkü bu köpek hastalığının en büyük nedeninin genetik olmasından kaynaklı üretilme amaçlı sahiplendirme yapılması tavsiye edilmez. Burada amacınıza göre tercih yapmak tamamen size kalmış bir durumdur.
Köpeğin iyileşmesi için cerrahi müdahale, koruma terapileri ve egzersiz terapileri yapılmalıdır. Bu da hem ilaç kullanacağı hem de büyük olasılık ile ameliyat olacağı anlamına geliyor. Köpek ameliyatları pahalıdır ve para harcamak istemiyorsanız da sahiplenmemeniz en doğru tercih olacaktır.
Osteokondrozis Olan Köpek İyileşir Mi?
Büyüyen büyük cins köpeklerin omuz eklemleri, diz eklemleri, dirsek eklemleri ve tarsal eklemlerinde sıklıkla iki taraflı olarak gelişir. Kemik büyümesi sırasında anormal endokondral ossifikasyon, kıkırdak kalınlaşmasına neden olur, bu da kıkırdağın ihtiyaç duyduğu sinovyal sıvı beslemesini bozar ve kondrosit nekrozuna yol açar. Nekrotik kıkırdak, çatlaklar ve ayrılmalara neden olarak kıkırdak flepleri oluşturur, bu da eklem yüzeyinin morfolojisini bozar, eklem ağrısına ve hareket açıklığının azalmasına neden olur ve zamanla osteoartrite neden olur. Ayrılan kıkırdak eklemde kalır ve kireçlendiğinde eklem kırığına dönüşür.
Hastalığın ana belirtileri şunlardır: Çok genç yaşta, 4 ila 8 ay arasında başlar ve genellikle vücudun her iki tarafında aynı anda görülür. Yaygın bölgeler arasında önkol kemiği, humerusun her iki ucu (üst kol kemiği), femurun alt yan tarafı (uyluk kemiği) ve tarsus (ayak bileği kemiği) bulunur.
Köpeklerde osteokondrozun ana belirtileri;
- Topallayarak yürümek,
- Egzersizi sevmemesi,
- Eklemi bükerken ağrı,
- Ayaklıklar üzerindeymiş gibi yürü,
- Eklemlerdeki sıvı,
- Eklemler kalınlaşır,
- Kas atrofisi,
- Komorbid osteoartrit
Gibi nedenlerdir. İyileşme sürecine katkı sağlamak isterseniz eğer ana belirtilerini mutlaka kontrol etmeli ve hızlı bir şekilde veteriner kontrolüne gitmelisiniz. Örneğin köpeğiniz hasta iken onu egzersize zorlarsanız köpeğinize kötülük etmiş olursunuz. Ani başlayan topallık egzersizle kötüleşir. Omuz, dirsek, diz ve ayak bileği eklemlerini etkiler. Tanı palpasyon ve radyografi ile konur. Önce dinlenmelidir, ağrı kesiciler ve eklem koruyucu takviyeler ile iyileşmesine destek verilebilir. Ancak eklemdeki kırılmış veya kıkırdak kopmuşsa, bunlar cerrahi olarak çıkarılmadıkça ağrı iyileşmez.
Hızlı kilo alımı büyük cins köpeklerde büyüme sırasında bir risk faktörüdür. Bu nedenle küçük ırklara kıyasla düşük kalorili, düşük kalsiyumlu bir diyetle yumuşak bir büyüme sağlamak gerekir. Kalsiyum takviyesi kesinlikle yasaktır. Ağırlığın artması doğrudan ve dolaylı olarak yükü artırır.
Aşırı besin alımından kaçınmak hastalığın başlamasını önlemeye ve iyileşmeye yardımcı olabilir. Sebebin hızlı büyüme ve aşırı beslenme olduğu düşünülüyor, bu nedenle büyük ve dev köpek cinsleri büyüme dönemlerinde aşırı beslememeye dikkat edin ve mümkün olduğunca yavaş büyümelerini sağlamaya çalışın. Bu, hastalığın önlenmesindeki en büyük etkenlerden biridir. Osteokondrozis hastalığı ölümcül değildir ve iyileşir. Ancak kronik olma durumu var ise sık sık tekrarlanacaktır. Bu nedenle bu sorunu kabul ederek köpeğinizin yaşamını buna göre düzenlemeniz gerekir. Çoğu köpek dinlenme ve ilaç tedavisiyle iyileşir, ancak bazı durumlarda bir kıkırdak parçasının cerrahi olarak çıkarılması gerekir. Çoğu durumda tam bir iyileşme beklenebilir ve iyileşme oranı yüksektir.