Obezite hastalığı olan köpekler için nasıl bir tedavi yöntemi uygulanmalıdır? Kronik obezite olan köpekler hangi cins?
Obezite insanlarda olduğu gibi köpeklerde de pek çok hastalığın kaynağıdır. Köpeğinizin kilosunu yönetmek ve sağlığını korumak önemlidir ancak obeziteyi tam olarak nasıl önleyeceğinizi bilmek çoğu zaman zordur. Obezite, vücutta yağ dokusunun fazla olduğu, hatta “obezite” olarak adlandırılabilecek bir hastalıktır.
Obezite köpeklerde en sık görülen beslenme hastalığıdır ve dünyada köpeklerin %30 ila 40’ının obez olduğu söylenebilir. Genellikle dişilerde erkeklerden daha sık görülür ve yaşlandıkça daha sık görülür. Ancak köpek sahiplerinin yaklaşık üçte biri, köpeklerinin obez olduğunun farkında değil gibi görünüyor. Obezitenin bir hastalık olduğunu düşünürseniz bu bir sorundur. Obezite hastalığı olası nedenleri arasında aşırı yeme, egzersiz eksikliği ve tiroid anormallikleri gibi hastalıklar yer alır. Ancak nedenlerin %95’inden fazlası ihtiyacınızdan fazla enerji tüketmeniz, yani aşırı yemesidir.
Obezite Hastalığı Hangi Köpeklerde Var?
Bir köpeğin ideal vücut şekli nasıl belirlenir? Önce bu sorunun yanıtına bakalım.
- Çok zayıf: Kaburgalarınızı görebiliyorsanız çok zayıfsınız demektir.
- Normal/İdeal: Eğer beliniz inceyse ve elinizle karnınızı hissettiğinizde kaburgalarınızın şiştiğini hissedebiliyorsanız, doğru kiloda ve yapıdasınız demektir.
- Obezite: Obezite/fazla kilolu.
Köpeğinizin vücut durumunu kontrol ederken köpek maması miktarını ayarlayın. Hayvan çok zayıfsa yem miktarını artırın, kilolu ise yem miktarını azaltın aslında bu kadar basit bir yöntemi bulunuyor.
Obezitenin büyük çoğunluğu aşırı yemekten kaynaklanmaktadır. Ancak bazı ırklar özellikle obeziteye yatkındır. Örnekler arasında dachshund’lar, pomeranyalılar ve İngiliz buldogları bulunur. Bu ırklar genetik olarak obeziteye yatkındır. Bu nedenle bu köpek ırklarının sahipleri, köpeklerini aşırı beslememeye özellikle dikkat etmeli ve köpeklerinin kilosunu günlük olarak takip etmelidir.
Köpeklerde Obezite Hastalığının Tedavisi Var Mı?
Köpeklerde obezite iki ana türe ayrılabilir: birincil obezite ve ikincil obezite. Bunların her birinin ne olduğuna daha yakından bakalım. Aşırı yemenin neden olduğu “birincil obezite”dir. Basit obezite olarak da bilinen birincil obezite, aşırı enerjiden kaynaklanan obezitedir. Aşırı beslenme, egzersiz yapmama gibi faktörlerden dolayı fazla enerji yağ olarak depolanır. Birincil obeziteye genetik ve çevresel faktörlerin karmaşık etkileşimi neden olur ve gerçek nedenleri karmaşıktır. Obezite kötüleştiğinde çeşitli hastalıklara yakalanma riski de artar, bu nedenle dikkatli olun. Obeziteye yatkın hastalıklar şunları içerir:
- Artrit gibi eklem hastalıkları,
- Solunum/dolaşım hastalığı,
- Yüksek tansiyon,
- Pankreatit,
- Cilt enfeksiyonları,
- Bağışıklığın azalması (kanser riskinin artması vb.)
Hastalık nedeniyle kilo almayı kolaylaştıran “ikincil obezite”
Sekonder obezite, altta yatan bir hastalığın belirtilerinden biri olan obezite olarak tanımlanmaktadır. Sekonder obezite hastalıklarla ve anormal metabolik fonksiyonlarla ilişkili olduğundan doğru tedavinin sağlanması önemlidir. Yaygın hastalık türleri şunlardır:
- Hipotiroidizm,
- Diyabet,
- Hiperadrenokortisizm (Cushing Sendromu),
- İnsülinoma,
- Hipogonadizm,
Görülür. Obezite hastalığı bir veteriner hastanesinde tedavi ederken öncelikle şikayetlere odaklanarak çeşitli faktörleri işaretliyor, ardından obezitenin nedenini bulmak için fizik muayene yapar. Karışık ırklar hariç her ırkın erkek ve dişi için ideal kilosu vardır. İdeal kilo belirlenmemişse ideal kilo genellikle köpeğin bir yaşındaki normal kilosu olacak şekilde ayarlanır. Obezite ideal kilonun %15-20 üzerinde olması olarak tanımlanmaktadır.
İdeal kilosu belirledikten sonra vücut ağırlığının kilogramı başına ihtiyacınız olan kalori miktarını ayarlanır. Veteriner hastanelerinde obez hayvanlar için özel diyetler bulunmakta olup, besleme miktarı ve sıklığı konusunda detaylı kurallar bulunmaktadır. Doktor sana kuralları verecektir, o yüzden tek yapmanız gereken kurallara uymaktır.
Obezite hastalığı tedavisi bazı zorlukları beraberinde getirir. Hayvanlar ancak mideleri dolduğunda kendilerini tok hissederler. Bu nedenle, vücut ağırlığının kilogramı başına bir kalori gereksinimi belirleseniz bile, miktar tok hissedemeyecek kadar küçükse hayvan daha fazla yiyecek isteyecektir. Böyle bir durumda sahibi yanlışlıkla köpeği besleyebilir.
Ancak köpeğinizi doyuncaya kadar besleme isteği anlaşılır olsa da onların kilo vermesini sağlamak mümkün değil. Bu durumda hayvanı bir nebze olsun tatmin etmenin ve kalori alımını aşmamanın bir yolunu düşünmek gerekir. Bu, miktar olarak büyük ve kalorisi düşük yiyecekler sağlayarak yapılır. Bu kritere uyan besinler sebzelerdir. Köpeğinizi sebzelerle dolu bir diyetle beslerseniz, köpeğiniz kalori eklemeden tok ve tatmin olmuş hissedecektir. Köpekler C vitaminini vücutlarında üretirler, dolayısıyla özel durumlar olmadığı sürece onlara sebze vermeye gerek yoktur.
Yiyecek alımınızı kontrol ettirilir ve kilo verilir. Obezite başka hastalıklara da neden oluyorsa o hastalıkları da tedavi edilir.
Obezite Hastalığı Olan Köpek Sahiplenilir Mi?
Obezite hastalığı olan köpekler sahiplenilir. Burada sorulması gereken başka temel bir soru vardır. Oda köpeğin kilosu yanında farklı bir hastalığının bulunup bulunmamasıdır. Çünkü bazen köpeğin obez olması onun hareketlerinde sorunlara yol açabilir. Örneğin nefes almada güçlük çekebilir veya siyoza yol açabilecek ciddi bir darlığı vardır. Ancak tek başına o bu hastalık ölümcül değildir. Düzenli bir diyet programı ve veteriner kontrolleri ile köpek ideal kilosuna ulaşabilir.
Obez yani harcadığı enerjiden daha fazla beslenen bir köpek sahiplenirseniz yavaş hareketler göreceksiniz. Bu da köpeğin karakterine aykırı bir durum olduğu için eğlenceli anlar yaşamanıza bile neden olabilir. Sonuç olarak baktığımızda obezite sahiplenilmesine engel değil ve büyük bir sorun da teşkil etmemektedir.
Obezite Hastalığı Olan Köpek İyileşir Mi?
Köpeğinizin aşırı kilolu olmasını önlemek için disiplin önemlidir. Son zamanlarda “Alfa Sendromu” terimi popüler hale geldi. Bu durum, köpeğin sahibinin komutlarına uymamaya çalışması, lider olduğunu düşünmesi ve çeşitli davranış sorunlarına neden olması durumudur. Köpekler aslında sürüler oluşturan ve sürünün liderine göre hareket eden hayvanlardır. Vahşi doğada, sürüdeki bir hayvan lider olur, ancak evde sahibi lider olmalıdır. Asla bir köpeği lider olarak kullanmayın. Örneğin, bir yürüyüşten sonra eve döndüğünüzde, önce köpeğinizi içeri almak yerine, önce siz, sonra da köpeğiniz girmelisiniz. Liderin kim olduğunu bu şekilde öğretiyoruz.
Diyet de sahibi tarafından kontrol edilmelidir. Bununla birlikte, köpek, sahibinin zaten yediği bir şeyi isterse veya planlanan saatlerin dışında yiyecek isterse, birçok sahip sonunda onu köpeğe verir. Köpeğinize istediği yemeği verirseniz, obez olacak ve artık sizi lideri olarak tanımayacaktır. Bunun gerçekleşmemesi için sahibinin lider rolünü oynaması gerekir. Lider olarak sahibinin, yemek ve yürüyüş sırasında köpeği uygun şekilde disipline etmesi önemlidir.
Obeziteye eğilimli köpek cinsleri temel disiplin ve insanlarla ilişkiler eksikliği yaşayan köpeklerdir. Eğer aile üyelerinden biri lider ise, aile üyesinin liderin yediği şeyi istemesi mümkün değildir. Ayrıca köpeğinize sabırlı olmayı öğretirseniz, aileniz bir şeyler yiyor olsa bile, alamayacaklarını bilirlerse vazgeçerler.
Obezite hastalığı tedavisi olan bir süreçtir. Köpeğinizi zayıflattığınızda iyileşmiş sayılır. Ancak genel olarak bir süre vermek mümkün değildir. Bu tamamen sizin onun üzerinde kurduğunuz hakimiyete bağlıdır. Eğer diyetini doğru uygular ve egzersiz süresini arttırırsanız birkaç ay sonra ideal kilosuna ve sağlığına geri kavuşacaktır. Diyetinin ne kadar dışına çıkarsanız iyileşme süresi de o kadar fazla oluyor. Burada önemli olan tıpkı insanlarda da olduğu gibi sağlığını kaybetmeden zayıflamasını sağlamaktır. Yani köpeğinizi aç bırakırsak birçok farklı sağlık sorunu ile uğraşmak zorunda kalabilirsiniz.