Nörolojik sorunlar hastalığı olan köpekler hangi cinsler ve ne gibi hastalıkları var? Kronik nörolojik sorunlar hastalığı olan köpekler ile ilgili ayrıntılar!
Köpeklerde nörolojik sorunlar hastalığı duyduğunuzda bunun çok karmaşık ve tedavisi zor kronik bir hastalık olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak nörolojik hastalıkların hepsi kronik hastalıklar değildir. En iyi bilinen nörolojik bozukluklardan biri epilepsidir. Bu periyodik nöbetlerle karakterize nörolojik bir hastalıktır. Nöropatinin diğer önemli semptomları arasında yürüme bozukluğu gibi ataksi ve vücudun çeşitli yerlerinde felç yer alır. Boynun bükülmesine neden olan “tortikollis” adı verilen semptom da nörolojik hastalıkların karakteristik özelliğidir. “Çökmüşlük” olarak adlandırılan ani bir enerji kaybı yaşayabilirsiniz. Ayrıca belin gevşek olması veya ayakta duramama durumu da nöropatiden kaynaklanabilmektedir.
Nörolojik Sorunlar Hastalığı Hangi Köpeklerde Var?
Nöropatiden şüphelenildiğinde veteriner hekimlerimiz hayvanın hangi semptomları gösterdiğine, sorunun nerede olduğuna ve ne kadar ciddi olduğuna yakından bakar. Ve öncelikle hastalığın gerçekten nörolojik bir bozukluktan kaynaklanıp kaynaklanmadığının belirlenmesi gerekir. Bu, hastanın tıbbi geçmişinin dikkatli bir şekilde incelenmesini gerektirir. Nörolojik bir hastalığın teşhisi için köpeğin cinsi, yaşı, cinsiyeti, tıbbi geçmişi vb. hastalığın nedenini belirlemek için sahibinden dikkatli bir şekilde alınır. Nörolojik hastalıkları tedavi ederken hastalığın akut mu yoksa kronik mi olduğunu, hastalığın şu anda ilerleyip ilerlemediğini, anormalliğin nerede olduğunu, ne tür bir anormallik olduğunu ve anormalliğin nedeninin ne olduğunu bilmek özellikle önemlidir.
Nörolojik sorunlar hastalığı içerden gelebileceği gibi sonradan da oluşabilir. Yatkın ırklar içerisinde Alman çoban köpeği ve Boxer köpeklerinde en çok görülüyor.
Köpeklerde Nörolojik Sorunlar Hastalığının Tedavisi Var Mı?
Nörolojik sorunlar hastalığı tek bir hastalık değildir. Köpeklerde birden fazla hastalık bulunabilir ve hepsinin teşhisi ile tedavisi ayrı yapılır. Bunlardan en çok köpeklerde görülen nörolojik sorunlar ve teşhisi:
- Orakolomber disk herniasyonu
Fıtıklaşmış diskler, omurilik kanalı tarafındaki (omuriliğin bulunduğu taraf) annulus fibrosusun yırtıldığı ve iç nükleus pulposusun omuriliğe doğru çıkıntı yaparak omurilik sinirlerini sıkıştırdığı Hansen tip I’i ve tip 1’i içerir. omurilik kanalı tarafındaki annulus fibrosus’un dejenere olup kalınlaştığı Hansen tip II ise kalınlaşarak omurilik sinirlerine baskı yapar. Hansen tip I en yaygın olarak minyatür dachshund, beagle ve yavru horoz İspanyolları gibi kondrodistrofik köpek ırklarında bulunur. Kondrodistrofik köpek cinsleri , nükleus pulposusun dehidrasyonu ve dejenerasyonu bir yaşından sonra başladığından ve genç köpeklerde bile fıtık gelişebildiğinden, fıtık gelişme riski son derece yüksektir.
Teşhis: Spinal refleksler, röntgen testleri, MR testleri gibi nörolojik testler yapılır. Tedavisinde ise sadece ağrı var ise Yaklaşık %90’ı medikal tedaviyle, %90’ın üzerinde ise cerrahi tedaviyle iyileşir. Yürüyememe ile birlikte tam felç, kendi başına idrara çıkamama, derin ağrı duyusunun kaybı olmasında 36 saat içerisinde %25 iyileşir. Cerrahi tedavi sonrası iyileşme oranı artar.
- Beyin Omuriliği Hastalığı
Köpeklerde beyin omuriliğinde iltihaba neden olan ilerleyici bir hastalıktır. Semptomlar etkilenen sinirlere bağlı olarak değişir ancak kafada aşırı duyarlılık, nöbetler, ataksi, kişilik ve davranış değişiklikleri, daire çizme hareketleri ve görme bozukluklarını içerir.
Nedeni bilinmiyor ancak kişinin kendi bağışıklık fonksiyonunun ayarlanamaması ve kontrolden çıkması veya kişinin kendi hücrelerine saldırıp yok etmesi sonucu ortaya çıktığı düşünülüyor. Özellikle küçük köpeklerde yaygındır ancak diğer cinslerde de ortaya çıkabilir. MR tanıda faydalıdır ve lezyonun dağılımına göre granülomatöz meningoensefalomiyelit ve nekrotizan lökoensefalit olarak ayrılabilir. Tedavi İmmünosupresanlar şu anda etkilidir. Steroidler ve siklosporin ile erken tedavi, ardından siklosporin en iyi tedavi olarak kabul edilir. Ayrıca nöbete neden olan durumlarda antiepileptik ilaç verilmesi daha doğru olur. Önemli olan erken teşhis ve erken tedavidir.
- Beyin Omurilik Sıvısı Artışı
Beyin omurilik sıvısı adı verilen bir sıvı anormal şekilde birikerek beyne baskı yaparak nörolojik semptomlara neden olur. Nöbetler, enerji azalması, uyuşukluk, ataksi, görme bozuklukları ve koma meydana gelebilir. Çoğu vakada ultrasonografi ile tanı konulabilir ancak hidrosefali, Chiari benzeri malformasyon gibi beyin malformasyonlarına eşlik eder, tümöre bağlı hidrosefali gelişir ve eş zamanlı olarak siringomiyeli gelişir, MR incelemesi faydalı olabilir. Tedavisi ise hafif vakalarda kafa içi basıncını düşüren bir ilaç uygulanır. Ağızdan alınan ilaçlarla kontrol altına alınamayan ciddi veya ilerleyici vakalarda cerrahi tedavi gerekebilir.
- Epilepsi
24 saat veya daha uzun aralıklarla en az iki provoke edilmemiş epileptik nöbetin meydana geldiği bir beyin bozukluğudur. Epilepsi tanısı, idiyopatik epilepsi ile diğer epilepsi türleri arasında ayrım yapmak anlamına gelir. (En az 24 saat arayla iki veya daha fazla provoke edilmemiş nöbet olmadığı sürece epilepsi tanısı konulamaz.)
İdiyopatik epilepsi, epileptik nöbetlerin nedeninin genetik faktörler dışında bulunamadığı veya nedenin araştırıldıktan sonra bile bulunamadığı, dolayısıyla epileptik nöbetlerin genetik faktörler dışındaki nedenlerinin kontrol edilmesi için dışlama tanısının gerekli olduğu epilepsi olarak tanımlanmaktadır. Özellikle hayvanın ailesiyle görüşme yapılır, hayvanın fiziksel ve nörolojik muayenesi yapılır, kan ve idrar testleri yapılır. Tedavisi antiepileptik ilaçlarla yapılan medikal tedavidir.
Tedavinin amacı, nöbetlerin sıklığını ve şiddetini mümkün olduğunca azaltarak hayvanın yaşam kalitesini korumaktır. Tedavi genellikle epileptik nöbetleri ortadan kaldırmaz. Ayrıca epileptik nöbet geçiren hayvanların %20 ila 30’u antiepileptik ilaçlarla dahi iyi bir şekilde kontrol edilememekte ve buna dirençli epilepsi adı verilmektedir. Nöbet sıklığı tedavi öncesindekinin yarısından azsa tedavi genellikle başarılı kabul edilir. Nörolojik sorunlar hastalığı bunlarla sınırlı değildir. Köpekler nörolojik olarak çeşitli hastalıklara yakalanabiliyor.
Nörolojik Sorunlar Hastalığı Olan Köpek Sahiplenilir Mi?
Nörolojik sorunları olan bir köpeğin sahiplenilmesinde ciddi bir sakınca yoktur. Ölümcül olmayan bir hastalık ise sahiplenerek tedavisini yaptırabilirsiniz. Bu durumda biraz fazla masrafınız olacaktır ancak süreç sona erdiğinde köpeğiniz sağlığına geri kavuşur. Ancak tekrarlanmaması için köpeğinizi sık sık veterinere götürmek zorundasınız. Hasta bir köpeği almak sizin için sorun değil ise tıbbi olarak da bir sakıncası yoktur. Sahiplendiğinizde doğru bir tedavi yöntemi ile uzun süre köpeğinizde sağlıklı ve mutlu günler geçirebilirsiniz. Eğer bu sorunu istemezseniz yatkın olmayan cinslerden bir köpek seçmeniz tavsiye edilir.
Nörolojik Sorunlar Hastalığı Olan Köpek İyileşir Mi?
Nörolojik sorunlar hastalığı olan bir köpeğin iyileşme veya iyileşememe durumu hangi hastalık türüne sahip olduğu ile ilgilidir. Veterinere gittiğinizde ilk olarak test yapacaktır. Bu testler:
- İlk nörolojik test görsel inceleme testidir ve zihinsel durumunu, davranışını ve istemsiz hareketlerini değerlendirir.
- Yürüyüş testi uygulanır ve hastalığın karakteristik duruşu var mı yok mu bakılır.
- Sıçraması, adımlaması veya doğrulması gibi reaksiyonları incelenir.
- Kas refleksleri, cilt kası refleksleri gibi spinal reflekslerine bakılır.
- Yüz simetrisi, göz kapağı duruşu, ışık refleksi, algısı, ağız gerginliği ve koku alma duyusu gibi birçok test denenir.
Hastalığının derecesine göre de bu testlerde ki davranışları ve sonuçları değerlendirilir. Tüm öğelerin incelenmesi biraz zaman alsa da köpeğin durumunun en iyi şekilde anlaşılması için gereklidir. Hangi hastalığa sahip ise iyileşme süreci de buna göre değişir. İlaçlı muayeneler daha hızlı tepki verirken cerrahi sonuçlarında %100 iyileşme durumu yaşanabilir.