Kist hastalığı olan köpekler çok fazla! Kronik kist olan köpekler ise özel bir bakıma ihtiyaç duyar ve sahibinin kist konusunda bilmesi gerekenler önemlidir.
Köpeklerde kist ciltte bakterilerin çoğalması nedeniyle çeşitli semptomlara neden olan bir hastalıktır. Köpeklerde en sık görülen deri hastalıklarından biri olup, yağışlı mevsimden yaza kadar sıcak ve nemli mevsimde çok sık görülür. Bakterilerin büyümesinin arkasında çeşitli faktörler vardır, bu nedenle bunların tanımlanması ve tedavi edilmesi önemlidir. Kist köpeğin cildinde çıkabileceği gibi tükürük bölgesinde veya farklı yerlerde de belirebiliyor. Kist hastalığı çok yaygın bir hastalıktır ve kistin içerisine ve kistin çıktığı bölgeye göre de tedavi süreci farklı işler.
Kist Hastalığı Hangi Köpeklerde Var?
Orta yaşlı ve yaşlı köpeklerde çok yaygın olan ciltte bir şişliktir. Zamanla birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar boyut olarak büyüme eğilimindedirler, ancak yaklaşık 5 santimetrelik maksimum boyuta ulaştıklarında, inceltilmiş deriyi yırtarak sarımsı gri içerikleri açığa çıkarabilirler. Sık sık meydana gelme eğilimindedir ve ara sıra bir hayvanda birkaç vakanın aynı anda meydana geldiği durumlar da vardır.
Ne yazık ki epidermal kistlerin nedeni bilinmemektedir (insanlarda bile), dolayısıyla bunları önlemenin bir yolu yoktur. Sık görülen bireylerde sürekli olarak ortaya çıktığı için bu hastalığa yatkınlıklarının olduğu şüphesi yoktur. Shih Tzus ve Minyatür Schnauzer’lerde daha yaygın gibi görünüyor, ancak çeşitli köpek cinslerinde da ortaya çıktığı görülüyor.
Köpeklerde Kist Hastalığının Tedavisi Var Mı?
Parmaklarınızla sıksanız bile yumrunun ortasından sivilceye benzer macun benzeri bir atık ürün çıkabilir. Kliniğimizde nispeten sık karşılaşıyoruz, dolayısıyla bakarak ve elle muayene ederek bir dereceye kadar tahmin etmek mümkün.
Uygulamada kesin tanı sitoloji adı verilen ve ince bir iğnenin batırılarak içeriğin incelendiği bir testle konulur. Sivilce yağı gibi atık ürünler delinmiş iğneden dışarı atılır. Mikroskop altında incelendiğinde çoğunlukla ciltteki kepek benzeri keratinize maddeler ve yağlardan oluşur. Enflamasyon yoksa çok fazla canlı hücre toplanmayacaktır. Teşhis nispeten kolaydır.
Çoğu durumda kişi bunu fark etmez ancak enfeksiyon kaparsa veya iltihaplanırsa iltihaplı, kırmızı ve ağrılı hale gelebilir. Ayrıca kendiliğinden patlayabilir ve macun kıvamındaki içerikleri açığa çıkarabilirler. Doğal olarak kırılırsa sıklıkla iltihaplanma nedeniyle ağrıya neden olur. 1 cm’den fazla büyürse veya hasta bundan endişe ediyorsa agresif tedavi gerekir, ancak küçükse sitoloji testi sırasında epidermal kist torbasının tamamı dışarı sıkıştırılır ve tedavi sonlandırılır. Kist hastalığı tedavisinde lokal anestezi veya dikişe gerek yoktur.
Süpüratif ya da büyük olmadığı sürece lokal anesteziye gerek kalmadan lokal anesteziyle tedavi edilebiliyor, dolayısıyla tanı konulduktan sonra genel anestezi altında yapılacak cerrahi işlemi abartmaya gerek olmadığını düşünüyorum. Bu durum, bu duruma yatkın köpeklerde sıklıkla meydana gelir, bu nedenle her seferinde genel anestezi sonsuza kadar kullanılır.
Delinme deliğinden içindekilerin sıkılmasıyla acil tedavi ile tedavi edilebilir, ancak iç zar benzeri yapı soyulmadığı takdirde tekrarlayacaktır. İnsanlarda, oyma (küçük bir kesiden bir torbanın açılması) adı verilen bir cerrahi prosedür sıklıkla lokal anestezi altında gerçekleştirilir ancak köpekler için bu önerilmez. Veterinerler tekrarlayan veya büyük lezyonlarda lokal anestezi altında tedaviyi de önermektedir. Ayrıca kist hastalığı tedavisi köpeğin kistine neden olan duruma göre değişiyor. Köpeklerde kist hastalığı yaşanmasının nedenleri ve farklı tedavi süreçleri:
- Papilloma
Papilloma yaşlı köpeklerin epidermisinde ve mukozalarında sıklıkla bulunan bir yumrudur ve karnabahar benzeri siğillerle karakterizedir. Genellikle buna kist değil siğil denir.
- Meme bezi tümörü
Meme bezi tümörü, bir köpeğin ön bacaklarının koltuk altından arka bacaklarının tabanına kadar yayılan meme bezinin bir tümörüdür. Malignite olasılığı yaklaşık %50 kadar yüksektir. Korunmamış bir dişi köpekte kötü huylu bir meme tümörü geliştirme şansı yaklaşık %25’tir, ancak kızışmadan önce yapılırsa bu oran %0,5’e düşürülebilir, bu nedenle gerekirse erken kısırlaştırmayı düşünün.
- Lipomalar
Lipomlar, sırt ve uyluk gibi deri altı dokularda oluşan iyi huylu yağ dokusu tümörleridir. Benzeri liposarkomdur, ancak bu kötü huylu bir tümör olduğundan, lipom benzeri bir tümör bulunursa iyi huylu bir tümör olarak değerlendirilmemeli ve dikkatli gözlem yapılması gerekir.
- Epidermal kistler
Epidermal kistler, deri altı kistlerde keratin ve sebum biriktiğinde ortaya çıkan iyi huylu kırmızı tümörlerdir. Kabarcıkların toplanması epidermal kisti patlatır ve gri atığı dışarı atar. Ancak epidermal kist yok edilirse ağrılı olacağından kolayca ezilmemesi gerekir.
- Histiyositom
Histiyositomlar, genç köpeklerin kulak memeleri ve bacaklarında yaygın olarak görülen iyi huylu kırmızı tümörlerdir. Bir evcil hayvan sahibi olarak, dairesel büyümenin ani genişlemesinden endişe duyabilirsiniz, ancak çoğu durumda büyüme 2,5 cm içinde azalacaktır.
- Malign lenfoma
Malign lenfoma çenenin, boynun, koltuk altlarının yanı sıra uyluğun iç kısmı ve dizlerin arkasındaki lenf düğümlerinin şişmesidir. Sübjektif semptomlar yoktur ve çoğu durumda, sahibi etkilenen bölgeye dokunduğunda ilk olarak bir yumrunun varlığını fark eder.
- Mast hücre tümörü
Mast hücre tümörü, mast hücrelerinin tümör oluşumuyla oluşan kötü huylu bir tümör anlamına gelir. Kitlenin büyüklüğünün değişkenlik göstermesi ve dermatite benzer semptomların eşlik edebilmesi nedeniyle teşhis edilmesinin zor olduğu söyleniyor.
Kist hastalığı ilaçla tedavi ve kistin alınması ile tedavi süreci tamamlanır.
Kist Hastalığı Olan Köpek Sahiplenir Mi?
Kist hastalığı olan köpekler sahiplenebilir. Gördüğünüz üzere birçok nedenden dolayı köpeklerde kist oluşabiliyor. Güzel haber ise tedavisinin olması ve tedavisinin çok uzun bir süreci kapsamamasıdır. Kist hastası bir köpek sahiplendiğinizde önemli olan bu kisti kısa sürede fark edip veteriner hekim kontrolüne götürmektir.
Çünkü bazı durumlarda kistin uzun süre kalması köpeğin yaşantısını olumsuz etkileyebiliyor. Özellikle ona temas ederek zaman zaman vücudunda kist, elinize gelen sertlik veya cilt üzerinde şişme var mı bakabilirsiniz. Kisti olan köpekleri sahiplenebilirsiniz ve tedavi süreci tamamlandıktan sonra sağlıklı bir köpekten farkı olmayacaktır.
Ancak herhangi bir hastalıkla uğraşmak istiyor özellikle kistler ile uğraşmak istemiyorsanız genetik yatkınlığı olmayan köpek ırklardan birini seçebilirsiniz. Birçok köpek hastalığı incelendiğinde kist hastalığı daha önemsiz kaçar ve size büyük bir maliyet oluşturmadan tedavi edilir.
Kist Hastalığı Olan Köpek İyileşir Mi?
Genellikle ağızdan alınan ilaçlarla (antibiyotikler) tedavi edilir. Çoğu durumda, ağızdan alınan ilacın yaklaşık 3 hafta boyunca düzenli olarak alınması durumunda yüzeysel kist iyileşecektir. Derin kistin 1 ila 3 ay süreyle alınması gerekebilir. Her iki durumda da kolayca tedavi edilemeyen, tedavisi mümkün olmayan hastalık vakaları vardır, ancak nedeni genellikle bilinmemektedir.
Bazı durumlarda, veteriner hekiminiz köpeğinize ilaçlı banyo (ilaç içeren sıcak suda banyo yapmak gibi) yapmasını da söyleyebilir. Kist hastalığı tedavisi olan bir hastalıktır ve bu yüzden ölümcül bir tehlike oluşturmaz. Ancak her zaman kist deri de oluşacak diye bir kaide yoktur. Açıkladığımız kist türlerine göre süreç değişiyor. Kist hastalığı iyileşir mi sorusuna yanıt olarak %90 evet denilmelidir. Tedavisi olan bir hastalıktır ve teşhisi ile hızlı bir şekilde tedavi süreci başlar. Hem köpek hem de sahipleri için kısa veteriner kontrolü ile iyileşme sağlanır.