Katarakt hastalığı olan köpekler var mı? Kronik katarakt olan köpekler nasıl görünür ve bu köpekler hakkında neleri bilmeniz gerekiyor?
Gözde mercek görevi gören yapıya kristal mercek adı verilir. Katarakt, merceğin herhangi bir nedenle opak hale gelmesidir. Bu donuklaşmanın geri dönüşü yoktur, dolayısıyla gözleriniz beyazlaştığında orijinal durumuna geri dönmezler. Bulanıklık aralığı genişledikçe görmeyi etkiler ve sonunda körlüğe yol açar. Sebep kalıtım veya yaşlanma ise, opaklaşma aylar ve yıllar içinde ilerler.
Katarakt Hastalığı Hangi Köpeklerde Var?
Katarakt hastalığı genetik olabileceği gibi sonradan da oluşabiliyor. Bir köpek sahiplenmeden önce ailesinden mutlaka bu hastalığın olup olmadığı sorgulanmalıdır. Eğer anne veya babasında var ise yavru köpekte yetişkinlik döneminde veya yaşlılık döneminde hastalığa yakalanma riski artacaktır. Ancak bu hastalığın tek sebebi genetik yatkınlık değildir.
Nedenleri genetik, diyabet ve diğer göz hastalıklarını içerir. Diyabetin neden olduğu kataraktlarda kristal lensteki şeker metabolizmasının rol oynadığı bilinmektedir. Diyabet nedeniyle kandaki şeker içeriği yüksek olduğunda, göz küresi içindeki sıvının şeker içeriği de yüksek olur.
Sonuç olarak lenste şekeri metabolize eden enzimler tükenir. Bu durumda alternatif bir enzim şekeri metabolize eder, ancak şekeri metabolize ederken başka bir madde üretilir. Madde lensin içinde kaldığı için ozmotik basınç etki eder ve çevreden lense su girer. Sonuç olarak lens tahrip olur ve protein denatürasyonu meydana gelir.
Köpeklerde ebeveynlerden çocuklara geçen kataraktlara kalıtsal katarakt denir. Kalıtsal katarakt, Sibirya Huskileri, Boston Teriyerleri, Beagle köpek cinslerinde yaygındır.
Köpeklerde Katarakt Hastalığının Tedavisi Var Mı?
Katarakt hastalığı köpeklerde dört aşamada gerçekleşir. Katarakt, opaklığın derecesine bağlı olarak, başlangıç aşamasındaki katarakttan hipermatür katarakta kadar dört aşamaya ayrılır.
- Birincil katarakt:
Merceğin kenarında bulanıklık görülür. Neredeyse hiçbir görsel etkisi yoktur, bu nedenle sahibi görse bile fark edilmesi zordur.
- Olgunlaşmamış katarakt:
Merceğin içinde bulanıklığın görülmeye başladığı bir durumdur. Bulanık görme, bulanık görme ve diğer görme bozuklukları ortaya çıkmaya başlar.
- Olgun katarakt:
Tüm merceğin bulanık olduğu bir durum (gözbebeği saf beyazdır). Görme keskinliği belirgin şekilde bozulur.
- Hipermatür katarakt:
Kataraktın son aşamasıdır. Körlüğe bir adım uzaktasınız. Lenste sertleşme, iltihaplanma, çıkık gibi belirtiler ortaya çıkmaya başlar.
Tedavinin iki ana türü vardır: tıbbi tedavi ve cerrahi tedavi.
Tıbbi tedavi yönteminde göz damlaları ve ağızdan ilaç tedavisi gibi tıbbi tedavilerin amacı esas olarak kataraktın ilerlemesini yavaşlatmaktır. Tıbbi tedavide göz damlaları ve ağızdan alınan ilaçlar reçete edilir. Pirenoksin preparatları genellikle göz damlası olarak reçete edilir, ancak bunların “kataraktı iyileştirme” yerine yalnızca “ilerlemeyi baskılama” etkisi vardır. Göz damlaları genellikle erken yaşa bağlı katarakt için reçete edilir. Her durumda kataraktın yalnızca göz damlası veya ağızdan alınan ilaçlarla tedavi edilmesi günümüzde zordur. Katarakt hastalığı içinde ancak görme kaybı bir kez geri kazanılamaz.
Cerrahi tedavi göz doktoru tarafından yapılır ve fundus ve diğer fonksiyonların normal olması durumunda mümkündür. Mercek çıkarılır ve görüşün yeniden sağlanması için göze yapay göz içi merceği yerleştirilir.
Cerrahi tedavi, bulanıklaşan merceğin ultrasonik titreşimlerle ince bir şekilde ezilerek çıkarılması ve mercek yerine köpekler için yapay mercek yerleştirilmesini içerir. Ameliyatın zorluğuna bağlı olarak ameliyat sonrasında glokom, retina dekolmanı gibi komplikasyonlar ortaya çıkabileceği için ameliyatı yapacak veteriner hekimin oldukça yetenekli olması gerekir.
Ayrıca sizden yapmanızı istediğim bir bakım olarak oda incelemedir. Katarakt hastalığı görüşü azaltabilir, bu nedenle evinizin tökezleme ve çarpmalara karşı güvenli olduğundan emin olun. Ayrıca mobilyaların düzenini mümkün olduğunca değiştirmekten kaçının. Sadece evde değil, yürüyüş sırasında da oluklar gibi kolayca inilebilecek yerlerden uzak durmaya dikkat edin.
Katarakt Hastalığı Olan Köpek Sahiplenilir Mi?
Katarakt genellikle yıllar içinde yavaş yavaş ilerler ve tamamen iyileşmesi için ameliyat gerektirir. Ancak göz damlaları ve takviyeleri ilerlemeyi yavaşlatabilir. Ayrıca köpekler hayatlarının büyük bir bölümünde görme yerine koku ve işitme duyularına güvendikleri için evde bakımı birleştirirseniz, hastalığınız olsa bile rahat bir yaşam sürebilirsiniz. Önleme zordur. Kataraktın başlangıcından bu yana uzun bir süre geçmişse, gözün fundusunda sorunlar ortaya çıkacağından, ameliyat yapılsa bile görme geri gelmeyeceğinden ameliyat endikasyonu yoktur.
Erken dönemde tespit edilebilmesi için evde göz muayenesi yapılması ve yılda bir kez sağlık kontrolünde göz muayenesi yapılması güvenlidir. Katarakt hastalığı olan köpeğin sahiplenilmesine ciddi bir sorun yoktur. Ancak seviyesine göre burada seçim yapmak size düşüyor. Çünkü ilerleyen ve tedavi edilmeyen durumlarda kör bir köpek sahiplenmiş olabilirsiniz. Kör bir köpekle yaşamakta ona her zaman çok fazla göz kulak olmanız gerektiği anlamına gelebilir. Ölümcül bir hastalık olmadığı için az ve orta derece de hastalığa sahip olan köpeklerin sahiplenilme olasılığı yüksektir.
Sahiplenme genellikle evde çok zaman geçiren ve köpeğe yeterince zaman ayırabilecek kişiler tarafından yapılıyor. Onu sık sık yalnız bırakacaksanız hasta köpek size uygun değildir.
Katarakt Hastalığı Olan Köpek İyileşir Mi?
Başarılı göz içi ameliyatı için
- Ameliyathane ortamı
- Ameliyatı yapacak veteriner hekimin (cerrahın) yeterliliği
- Ameliyat sonrası yönetim (sık sık göz damlası ve çeşitli göz damlası türlerinin uygulanması, Elizabeth tasması takılması, komplikasyonların tedavisi)
- Köpek kişiliği
Katarakt ameliyatı gibi göz içi cerrahiye, operatörün beceri düzeyi, köpeğin kişiliği ve sahibinin köpeği yönetme becerisine ilişkin kapsamlı bir karara dayalı olarak karar verilir.
Erken dönemlerde günlük hayatta veya rutin veteriner muayenelerinde beyazlama fark edilmez. Görme üzerinde çok az etkisi vardır. Ancak kataraktın nedeni kalıtsal ise ve gözün gördüğü görüntüleri yansıtmaktan sorumlu olan retinada bir anormallik varsa, gece görmede zorluk (gece körlüğü) gibi belirtiler bu aşamada veya daha erken dönemde bile ortaya çıkabilir. Kediniz hareket etme konusunda isteksizse veya akşam veya sabahın erken saatlerinde, ışıklar açılmadan önce loş bir odada bir şeylere çarpıyorsa, bu kataraktın geliştiğinin bir işareti olabilir.
Katarakt hastalığı ilerledikçe donukluk mercek boyunca yayılır ve görmeyi etkiler. Gördüğünüz gibi gözlerim beyazlıyor. Ayrıca merceğin kendisi de büzülür ve sertleşecek şekilde değişir, dolayısıyla gözün yapısı çökebilir. Dikkat etmeniz gereken şey katarakt ve üveit hastası olduğunuz zamandır. İltihap derecesi ileri katarakt evrelerinde şiddetli olma eğilimindedir ve ağrılı hale gelir. Bazı durumlarda acil tedavi gerektiren glokoma ilerleyebilir.
Göz aklarında kızarıklık (hiperemi) veya gözlerinizi kapatma eğilimi gibi ağrı belirtileri fark ederseniz hemen bir veterinere başvurun. Katarakt yaşa bağlı en sık görülen hastalıklardan biridir ancak 10 yaşından önce de oluşabilen juvenil katarakt olarak da bilinmektedir. Senil katarakt durumunda ilerleme yavaştır, bu nedenle cerrahi tedaviyi mi yoksa tıbbi tedaviyi mi seçeceğiniz konusunda dikkatli düşünmek için zaman vardır, ancak juvenil katarakt durumunda ilerleme hızla ilerler. Retina anormallikleri ortaya çıkarsa ameliyatla iyileşme beklenemez, bu nedenle ameliyata kadar karar vermek zamana karşı bir yarıştır.
İyileşmeye direk baktığımızda ise %100 iyileşme yoktur. İlerlemesi durdurulabilir ancak tamamen ortadan kalması için ameliyat istenir. Görme sona erdiğinde ise ameliyatta çoğunlukla iyileşmeyi sağlamamaktadır.