Epizodik Falling Sendromu olan köpekler hangileridir? Nasıl bir hastalık türüdür ve tedavisi var mıdır? Peki kronik Epizodik Falling Sendromu olan köpekler sahiplenilir mi?
Epizodik Falling Sendromu köpeklerde nasıl anlaşılır ve nasıl tedavi edilir? Hangi köpek cinsleri epizodik düşmeye yatkındır ve tedavi edilebilir bir hastalık mıdır? Merak ettiklerin için araştırmaları incele.
Epizodik Falling Sendromu Hangi Köpeklerde Var?
Epizodik Falling Sendromu özellikle King Charles köpeklerde görülüyor. Irkın yatkın olduğu hastalıklar arasındadır ve mutlaka ilk sahiplenme döneminde veterinerin önerdiği testlerin yapılması gerekiyor.
Epilepsi ile karıştırılan bu hastalık türü, krizler şeklinde görülür. Köpeklerin yaşam kalitesini doğrudan etkiler ve direkt olarak köpeğin kaslarıyla alakalı bir hastalık türüdür. Autre Race ve Inconnue cinslerinde de görülebilir bir hastalıktır. Hastalığın belirtileri ilk iki aylık süreçte yapılan testlerle anlaşılabildiği gibi yaygın olarak 3 ile 8 ay arasında da görülebiliyor.
Net olarak teşhisinin konulması için testlerin profesyonel şekilde yapılması, veteriner muayenesi ve laboratuvar analizleri gerekiyor. Dikkat ve bellek ile alakalı bir durumdur. Bazen kısa saniyelerde gerçekleşen epizodik düşme sendromu bazen günlerce devam edebilir bir duruma dönüşebilir.
İnsanlarda da görülebilen bu hastalık, nörolojik bir durum olarak tanımlanır. Bilinç bozuklukları türünde nitelendirilir ve buna göre tedavi süreçleri belirlenir. Epizodik sendromun neden olduğu henüz tam olarak saptanmış değildir ve farklı durumlara bağlı olarak görülebildiği ve köpeklerde kalıtsal olduğu düşünülüyor.
Köpeklerde Epizodik Falling Sendromu Tedavisi Var mı?
Epizodik Falling Sendromu köpeklerde anormal davranışlar olarak tespit edilir. Kısaca EFS olarak tanımlanan hastalık, yavru köpeklerde görülür. BCAN mutasyonuna bağlı olarak görülen bir hastalıktır. İlk kez Kral Charles köpek türünde görülmüştür. Tanıları ilk kez 60’lı yıllarda belirlenmiştir.
Benzersiz bir hastalık olarak tanımlanır ve farklı türlerde çok fazla rastlanmaz. AHT- Hayvan Sağlığı Vakfı tarafından 2012 senesinde DNA testleri yapılmaya başlanmıştır. Yapılan test ve araştırmalar sonrasında mutasyona uğramış genlerden etkilendiği ve bu genlerden bir kısmının taşıyıcı özellikte olduğu tespit edilmiştir.
Birkaç dakika boyunca süren epizodik düşme sendromu, King Charles köpeklerin özellikle gelişmeye başladıkları dönem olan üç ila yedi aylık periyotta görülür. Yoğun olarak strese bağlı şekilde görüldüğü veya egzersizlerin çok yapıldığı durumlarda görülebilir.
Doğrudan merkezi sinir sistemi ile alakalı bir durumdur. Köpeğin heyecanlanması, üzülmesi, aşırı yorulması veya stres altında olması gibi durumlarda, kasılması ve kasaların spastik duruma geçmesi halinde görülebilir. Yavruluk dönemlerinde belirtileri görüldüğü zaman mutlaka veterinere götürülmeli ve testleri yaptırılmalıdır.
Epizodik sendrom temel olarak “brevican” olarak tanımlanan protein eksikliğinden kaynaklanıyor olabilir. Beyin ile omurilik arasındaki işlevsel özelliklerin tam olarak yapılmaması yani sinir sistemi hızının ve oranının tam olarak sağlanmaması durumudur.
Tedavi süreci için öncelikle teşhis edilmesi gerekiyor. Ancak mutasyona bağlı ve genle alakalı bir hastalık olduğu için tam olarak hastalığın geçirilmesi çok mümkün değildir. İlaç veya takviyelerle, DNA test sonuçlarına göre belirlenen tedavi yöntemleri uygulanır.
Epizodik Falling Sendromu Olan Köpek Sahiplenilir mi?
Epizodik Falling Sendromu iki mutasyon bozukluğu olarak tanımlanır. Peki bu sendrom görülen köpekler sahiplenilmeli mi ya da sahiplendikten sonra bu hastalık görülürse neler yapılmalıdır?
Otozomal resesif şeklinde kalıtsal bir hastalık olarak tanımlanır. Henüz yavruluk dönemlerinde görülüp tespit edilebildiği için DNA testleri yaptırılarak sahiplenilmesi daha mantıklı olacaktır.
Daha sonradan görülebilen epizodik sendrom durumlarında da mutlaka veteriner hekime götürülmeli. Testleri yapılarak laboratuvar ortamlarında tahlil sonuçlarına göre yine hekimin belirlediği periyotlara uygun davranılmalıdır. Şayet sen de sahiplenip hastalığın türüne göre tedavi yöntemlerine gidecek ve onunla yeterince ilgileneceksen edinmen önerilir.
Zira bazen saniyeler kadar kısa sürebilen, bazen de dakikalarca devam eden kriz durumlarında görülebiliyor. Mutasyon bozuklukları kalıtsal olduğu için tamamen iyileştirilmesi söz konusu değildir. Özellikle King Charles köpeklerinin kalıtsal bir hastalığı olarak bilindiğinden dolayı mutlaka yavruluk döneminin geçmesi ve bu tür testlerinin yapılmış olmasını sana tavsiye ediyoruz.
Sağlıklı bir cins edinmek için hekimler tarafından uygulanan muayeneler ve testler sonucunda epizodik düşme sendromu olan köpeklerin nasıl bakılacağı konusunda bilinçli olman, araştırma yapman ve şayet ilaçları varsa bunları da rutin şekilde kullanman gerekiyor. O yüzden sadece ona zaman ayırıp bakımlarını ihmal etmeyecek kişilerin Charles sahiplenmesi önerilir.
Hastalığın belirlenmesi için genetik testler yapılır. Özellikle 2 aydan sonra kan tahlilleri ve nöroloji ile alakalı testler yapılır. Klinik muayenesi gerçekleştirilir ve sadece alanında uzman veteriner tarafından teşhis ve tanı koyulur. Köpeklerin sağlık kartlarında belirtilen bu yatkınlığa göre sahiplenip sahiplenmeyeceğine sen karar verebilirsin.
Çok endişe verici veya risk yaratacak bir hastalık olmadığını da bilmen gerekiyor. Kriz sonrasında köpekler birkaç dakika sonra dinlenerek kendilerine gelebiliyorlar. Bazen de bu nöbetlerden sonraki birkaç saat boyunca yine davranışlarında değişiklik olabiliyor veya uyuşukluk halinde kalabiliyorlar.
Genellikle uzuvlarında sertlik oldukları ve kasları spastik şekilde gerildikleri için kalkıp yürümeleri birkaç saatlik süreçten sonra gerçekleşebilir. Peki bu hastalık ne zaman riskli olur bunu biliyor musun?
Epizodik düşme sendromu yaşandıktan sonra şayet kaslardaki ısınmaları kontrol edilmezse ve gerekli müdahale yapılmaz ise atak sonrasında köpeğin yaşamı riske girebilir. Bunun için veterinerin verdiği ilaçların eksiksiz ve tam zamanında kullanılması önemlidir. Zira atak esnasında çok ısınan kaslar nedeniyle köpek yaşamını yitirebilir.
Epizodik Falling Sendromu Olan Köpek İyileşir mi?
Epizodik Falling Sendromu Amerikan Kennel Club tanımlarına göre egzersiz, heyecan ve strese bağlı olarak nörolojik bir durum şeklinde tanımlanır. Hayal kırıklığı, üzüntü ve fazla yorgunluk gibi durumlarda kas kasılmasının arttığı bir durum olarak tanımlanıyor. Yapılması gereken köpeğinin kas kasılmalarının gevşetilmesi.
Zira bu sendrom görüldüğü anda köpek kaslarının aşırı gerilmesi ve katılaşması nedeniyle düşer. Hareket edemez, kaslarını yeterince kullanamaz, işlevsel özelliklerini yitirir. Epizodik düşme sendromu görülen köpekler tamamen iyileşmezler ancak ilaç tedavisiyle yaşam boyu daha kaliteli formatta hayatlarını sürdürebilirler.
Geniş bir skalada görülebildiği için ilk 12 haftadan itibaren tespit edilebilir ve 4 yaşına kadar görülebilir. Küçük sınıf köpeklerin fazla egzersiz yapmaları veya fazla yorumlamaları önerilmez. Onlar yalnız bırakılmaz ve süreklilik halinde onlara zaman ayırmak ve ilgilenmek önemlidir.
Sahipleriyle aralarında kurdukları muazzam bağdan dolayı ve olası bir hayal kırıklığı durumlarında vücudundaki tüm kaslar kasılıp hareketsiz hale getirebilir. Ancak sadece strese bağlı olarak değil, herhangi bir durumda kalıtsal olduğu için görülebildiği söylenmektedir.
Özellikle uzuvlarında görülen spastik kas durumlarında köpekler genellikle kilitli olarak adlandırılır. Yani hareket halindeki bir köpek atak anında tamamen kilit pozisyonuna geçer ve hiç hareket edemez. Ayakta olduğu durumlarda direkt olarak düşebilir ve hareketsiz kalır. Genellikle bu kriz anının tanımlanması, çökme pozisyonu ya da dua etme pozisyonu olarak köpek kulüplerinde tanımlanmaktadır.
Bazen birkaç saniye sürer, bazen dakikalarca sürebilir ve bazen etkin müdahale yapılmaz ise atak esnasında köpek yaşamını yitirebilir. Nörolojik ilaçların mutlaka ihmal edilmeden saatlerinde verilmesi beslenmesine özen gösterilmesi ve özellikle fazla egzersize zorlanmaması, bu köpeklerin daha sağlıklı yaşaması ve hayatlarının riske girmemesi için özen göster önem taşıyor.
Sadece bilinçli bakıcılarının sahiplenmesi önemlidir.