Addison hastalığı olan köpekler hangileridir, tedavisi mümkün bir hastalık mıdır? Peki kronik Addison olan köpekler sahiplenilmeli mi? Cinsler ve hastalığın tedavisi hakkında tüm detaylar.
Genetik yatkınlığı olan köpek cinsleri ve Addison hastalığını önleyici tedavi periyotları hakkında bilgi edinmeye ne dersin? Sahiplenmeden önce mutlaka rehberi keşfet.
Addison Hastalığı Hangi Köpeklerde Var?
Addison hastalığı, hipoadrenokortisizm olarak tanımlanır. Köpek hastalığı olarak böbreklerle alakalı bir durumdur. Böbrek üstü bezleri hastalığı özellikle Portekiz Su Köpeği ırkında görülür. Poodle cinslerinde ve Sakallı Collie cinsinde de böbrek üstü bezleri hastalığı görülebilir.
Genel olarak hipoadrenokortisizm hastalığı, bir stres hormonuyla alakalı durumdur. İki küçük boyutlardaki böbrek üstü bezleri, kortikosteroid hormonu üretirler. İki farklı grupta değerlendirilen bu hormonlardna biri mineralokortikoid, diğeri ise Glukokortikoid olarak tıpta tanımlanır.
Bu tür hormonlar köpeklerin bedeninde proteini etkilediği gibi yağ ve şekeri de etkiler. Köpeğin bedeninde bulunan ve gerekli durumlar için saklanan hormonlar, sağlık dengelemesi için kullanılırlar. Sodyum ve potasyumun kontrolü için kullanılırlar ve köpeklerin stres, kaygı, üzüntü gibi durumlarında devreye girerler.
Basset Tazısı ve pek çok ırkta görülen Addison, hormon kontrolünün tam yapılamadığı durumlarda ortaya çıkan bir hastalıktır. Endişeli durumları, heyecanlanma ve tuhaf hareketleri olan yani kısaca kaygılı ve stres halindeki köpeklerde bu bahsedilen hormonun yeterli şekilde üretilmemesi durumudur.
Sahiplenmeyi düşündüğün ırk için önerilen sağlık testlerini yaptırman ve diğer görülebilir hastalıklar konusunda da bilgi alman önerilir. Aynı anda görülebilir hastalık durumlarında tedavi nasıl olur ve hangi periyotlar uygulanır gibi hususlarda tam bir araştırma yapman, daha sonrada olası Addison ya da farklı hastalıklarda, daha bilinçli davranmanı sağlayacaktır.
Köpeklerde Addison Hasatlığının Tedavisi Var mı?
Addison hastalığı tedaviye yanıt veren bir köpek rahatsızlığıdır. Veteriner tarafından yapılan muayene ve çeşitli testler ile teşhis edilir. En bilinen test yöntemi ise ACTH testidir. Bahsedilen köpeğin genel sağlık durumu ve sağlık geçmişi incelenir, kan sayımı yapılır ve veteriner hekimi tarafından yapılan teste göre tanı konur.
Köpeklerde Addison hastalığının tedavisi kriz esnasında veya hastalığın seyrine göre uygulanır. Yaygın olarak damar yolu sıvı tedavisi yapıldığı biliniyor. ACTH test sonucuna göre hipoglisemi tedavisi eklenebilir yahut ritim bozukluğu tedavileri de köpeğin hastalık boyutuna göre belirlenir ve uygulanır.
Hormon dengelemesi için bu hastalıkta oral yolla tedavi uygun görülür. Mineralokortikoid tedavi sürecinde veterinerin uygun gördüğü şekilde ilaçla ya da enjeksiyon usulünde iyileştirme sürecine gidilir. İğne tedavisi genellikle ayda bir yapılan iğnelerle uygulanır.
Addison hastalığının kesin çözümü veya tam olarak iyileştirme söz konusu değildir. Ancak düzenli tedavi ve muayene sayesinde bu hastalık kontrol altında tutulabilir. Irka göre genel olarak ömür boyu ilaç tedavisi alması gerekebilir. İhmal edilmediği sürece kaliteli ve mutlu bir yaşam sürdürebilirler.
Sevgiye aşina köpek cinsleri, dost canlısı ve ilgi sever köpek ırklarına göre sahiplenmeyi düşündüğün cinsi belirleyebilirsin. Uzun süre yalnız kalamayan köpeklerde, stres seviyeleri genellikle daha yüksek olur. Ayrıca iklim ve coğrafi koşullardan nasıl bir ailede bakıldığına bağlı olarak da stres ve kaygı durumları ortaya çıkabilir.
Bazı cinslerde aynı evde büyük ırkların olması, küçük çocukların olması veya düzenli beslenmeme gibi durumlar dahi stresi, üretilen hormonların seviyesini ve kalitesini etkileyebilir. Daima bilinçli sahiplenme öneriyoruz. Ve sadece ilk etapta değil, rutin testlerde ekstra özen gösterilmesini öneriyoruz. Sen de köpeğinin Addison tedavi sürecini ihmal etmemelisin.
Addison Hastalığı Olan Köpek Sahiplenilir mi?
Addison hastalığı dişilerde daha yaygın olarak görülür. Her ırkta belirtileri farklılık gösterebilir ve bazı cinslerde teşhisi daha zor olabilir. Addison rahatsızlığı iki farklı türde görülür. İlk tip Addison hastalığı durumunda; bağışıklık sisteminin böbrek üstü bezlere saldırması söz konusudur.
İkinci tip hipoadrenokortisizm hastalığında ise beyinle alakalıdır. Hormon üretiminin azalması nedeniyle görülebilir bir durumdur. ACTH testi yapılmış ve Addison teşhisi konulmuş bir köpek sahiplenir mi peki?
Sahipleneceğin ırk için köpek kulüplerinin önerdiği sağlık testlerini mutlaka yaptırman önerilir. Kimisinde erken yaşlarda teşhisi ve tedavi süreci mümkünken bazı cinslerde daha ileri yaşlarda ortaya çıkabilir ya da teşhis edilebilir.
Bu hastalık türünde düzenli veteriner kontrolü şarttır. İlaç tedavisi alan köpekler ya da 25- 30 günlük süreçlerde iğne olan köpekler genel olarak dingin bir yaşam sürerler ve bu hastalık mutlu yaşamlarını çok fazla olumsuz etkilemez.
Addison’da; ketokonazol, trilostan ve lizodren türlerinde ilaçların kullanıldığı bilinmektedir. Ancak sadece ona iyi bakacak ve sağlık kontrollerini ihmal etmeyecek kişilerin sahiplenmesi önerilir. Enjeksiyon ve ilaç tedavisi biraz masraf gerektirebildiği için senin bütçene uygun olması durumunda sahiplenmen önerilir.
Özellikle ikinci tip Addison hastalığı tanısı konan köpek ırklarında; enflamasyon, kanser, beyin travması ya da doğumsal bozukluklar gibi durumlarda hastalık tespit edilebiliyor. Pek çok köpek, ilk sahiplenmede herhangi bir sağlık sorunu göstermese de daha sonraki yaşlarında Addison veya farklı hastalıklar görülebilir.
Köpekler ya da diğer evcil hayvanların tamamı sadece sevgi ve özenle bakılmalıdır. Onlara zaman ayıracak ve ilgilerini ihmal etmeyecek kişilerle mutlu olurlar ve özellikle strese bağlı bir hastalık olduğu için özenmek gereklidir.
Hipoadrenokortisizm köpek hastalığı genel olarak 3,5 ila 6 yaş aralığındaki köpeklerde görülebilir. Dolayısıyla bebeklik aylarında sahiplenilmiş bir ırkta görülmeyebilir ve daha sonraki süreçte tespit edilebilir. Bu biraz da senin evcil hayvanlara bakış açınla alakalı bir durumdur. Hastalık görüldüğünde gerektirdiği gibi ilgilenemeyeceksen, sahiplenmen de önerilmez.
Addison Hastalığı Olan Köpek İyileşir mi?
Addison hastalığı olan köpeklerde tam manasıyla iyileşme görülmediği bilinir. Peki ne yapmak gerekir, Addison neden olur sence?
Öncelikle bilmen gereken; bu hastalığın tedavi edilmesi durumlarında ilgili ırka göre tam ömür yaşaması mümkün olur. Ancak Addison krizlerinde tedavi uygulanmaz ise genellikle köpeklerde ölümcül olabilir.
Addison hastalığında köpeklerde kusma ve ishal görülebilir. Genellikle bu hastalık iştahsızlık ve öğünlerini tam bitirmeme ile kendini belli eder. İdrara daha sık çıktıkları görülür ve hastalığa bağlı olarak hızlı ve/ veya düzensiz kilo kaybı görülebilir. Kriz durumları ya da hastalığın boyutuna göre titreme nöbetleri geçiren köpekler olduğu da bilinmektedir.
Addison hastalığı olan köpeklerde genel olarak;
- Depresyon ve iştahsızlık görülebilir.
- Kilo kayıpları ve letarji belirlenir.
- Dışkılamada kan ve yoğun tüy dökümleri görülebilir.
- Nabız atışları daha yavaş olur ve vücutta su kaybı gözlemlenebilir.
- İshal ve kalp ritminde düzensiz atışlar ya da çok zayıf nabız tespit edilebilir.
- Çok belli edemeseler de karın ağrısı görülmektedir.
Addison hastalığı olan köpekler tam olarak iyileşmez. Sürekli ve düzenli şekilde kontrollerini yaptırmak gereklidir. Veterinerin ön gördüğü aralıklarda düzenli olarak test ve tahlillerinin yaptırılması ve reçeteye göre verilen ilaçların atlanmadan düzenli bir şekilde verilmesi önem taşıyor.
Sen evciline düzenli baktığın sürece genel anlamda kaliteli yaşamını sürdürmeye devam eder. Edineceğin ırkın genel sağlık durumu, aile soy kütüğü, aşıları ve özellikle ırkın yatkın olduğu hastalıklar hakkında bilgi alman önerilir.