Köpeklerde Mantar

Köpeklerde mantar hastalığı çok sık görülebiliyor. Köpeğinizi mantara karşı nasıl korumalısınız ve neden mantar olur? Bilinmesi gerekenleri burada bulabilirsiniz.

Bir köpeğin bağışıklık sistemi mantar gelişiminde rol oynar. Bağışıklık sistemi zayıf olan yavru köpeklerde ve direnci zayıflamış köpeklerde hastalığa yakalanma olasılığı daha yüksektir. Enfeksiyonun tüylerin değiştiği (tüy değiştirme dönemi) kapsar. Ve tüylerin aktif olarak büyüdüğü dönemlerde ortaya çıkma olasılığının daha yüksek olduğu söylenmektedir.

Köpeklerde mantar ayrıca bir tür “zoonoz” olup, enfekte hayvanlarla temas yoluyla insanlara bulaşır ve dermatite neden olur. Bu nedenle dikkatli olunmalıdır.

Köpeklerde Mantar Nedir?

Mantar güneşe maruz kalmayan nemli yerlerde ürer, ancak aslında köpeğinizin derisinde de ürer. Köpeklerde mantar yani dermatofitoz adı verilen bir hastalığa neden olur. Bazı insanlar deride mantar oluşmasına şaşırır, ancak dermatofitoz sadece köpek cinsleri için değildir. İnsanlarda da görülen bir hastalıktır ve çok da nadir değildir.  Mantar:

• Dermatofitoz bir tür mantar dermatofitin deriyi enfekte ederek çeşitli semptomlara neden olduğu bir hastalıktır.
• Çeşitli ipliksi mantar türleri vardır ve bazıları sadece hayvanlara değil insanlara da enfeksiyon bulaştırır. Bu nedenle yeterli dikkat gereklidir.
• Dermatofitler beslenme olarak keratine ihtiyaç duyarlar, bu nedenle cildin stratum corneum’unu istila ederler ve çoğalırlar.

Bundan sonra ise hızlı bir şekilde yayılır ve kısa sürede nasıl bu kadar etkili olduğuna siz bile şaşırırsınız.

Köpeklerde Mantar Belirtileri Nelerdir?

Köpeklerde mantar oluştuğunda bunu farklı belirtiler ile anlar veya görürsünüz. Köpek yavruları, bağışıklık sistemleri henüz güçlü olmadığında enfeksiyonlara karşı daha hassastır. Bazı mantarlar özel bir ışığa maruz kaldıklarında parlama özelliğine sahiptir. Bu nedenle bir mikozdan şüpheleniyorsanız kontrol etmek için karanlık bir odada aydınlatın. Belirtileri:

• Köpeklerde dermatofitozun erken evrelerinde deride kızarıklık, döküntü ve kepeklenme fark edilmektedir.
• Ortak olarak baş, yüz ve ön ayakları içerir. İlerledikçe dairesel saç dökülmesi görülmektedir.
• Doğal iyileştirme gücü üstün gelirse, mantarlar başarıyla ortadan kaldırılan ve kabuklanma ve kepek doğal olarak yok olur.
• Bir bakteriyel enfeksiyon veya mantar derinin derinliklerine nüfuz ederse, iltihap kronikleşir ve yara cerahatli hale gelir.
• Granülom adı verilen kırmızı topaklar oluşur.

Kepek ve kabuklanmanın eşlik ettiği saç dökülmesi başta baş, ayak parmakları, tırnaklar vb. olmak üzere deride kızarıklık ve şişlik gibi dermatitler meydana gelir. Kaşıntı genellikle yoktur veya hafiftir. Bağışıklığı baskılanan köpeklerde, vücuda yayılmaktadır. Yaygın semptomlar arasında saç dökülmesi, kızarıklık ve kaşıntı bulunmaktadır. Basit bir şekilde sadece saçında başlasa bile döküntü yayılmaktadır. Köpek kaşındıkça mantarı vücudunun diğer bölümlerine de daha hızlı bir şekilde yayar.

Köpeklerde Mantar Nedenleri

Köpeklerde mantar oluşmasının ana nedeni Microsporum canis adı verilen bir mantarın neden olduğu enfeksiyondur. Enfekte hayvan kılı veya dermatofitlerle kontamine olmuş toprak yoluyla bulaşır. Enfeksiyon, enfekte köpeklerle temas yoluyla veya ortak ekipmanla temas yoluyla gerçekleşir. Genel sağlık durumu  iyiyse, enfeksiyon riski çok yüksek değildir. Bu nedenle yavru köpeklerin, yaşlı köpeklerin ve bağışıklık sistemini baskılayıcı veya antikanser ilaç alan köpeklerin hastalığa daha duyarlı olduğu söylenir.

Genel olarak bağışıklığı zayıf olan yavru ve yavru kedilerde, yaşlı köpek ve kedilerde, çevreden dolayı bağışıklığı zayıflamış çocuklarda enfeksiyona neden olan bir deri hastalığıdır. Mantarlar yaşam ortamında bulunmaktadır. Ve sadece köpek ve kedilerin vücutlarına değil, aynı zamanda insan vücuduna da yapışmaktadır. Hasarlı deriden kuru cilt gibi içeri giren ve deri hücrelerine giren lifli mantarlar çoğalarak zayıflamış saçların kırılmasına ve saç dökülmesine neden olur. Dikkat edilmesi gereken köpek yavruları  sağlam bir bağışıklık kazanmadan önce mikoz ile enfekte bir hayvanla temasa geçerlerse enfekte olurlar. Özellikle yavruların, genellikle birden fazla ebeveyn ve kardeşle yaşadıkları için enfeksiyona duyarlı oldukları söylenir.

Köpeklerde Mantar Teşhisi Nasıl Koyulur?

Köpeklerde mantar oluşumunu teşhis etmenin birden fazla yöntemi var. En çok kullanılan yaygın yöntemler:

• Kıl Testi

Köpekten bir saç örneği alınır. Ve mikroskop altında incelenmektedir. Veya Wood lambası adı verilen bir cihaz kullanılmaktadır. Etkilenen bölge teşhis için özel bir ışıkla aydınlatılmaktadır. Enfeksiyon ayrıca saç kültürleri veya dermatofit genlerini saptayan testlerle de doğrulanmaktadır. Mantar enfeksiyonu olduğundan şüphelenilen alan koparılmaktadır. Ve mikroskop altında incelenmektedir.

• Ahşap Işık Testi

Ahşap ışık muayenesinde, enfeksiyon olduğundan şüphelenilen bir hasta ışığa maruz kaldığında, dermatofitler tarafından üretilen maddelerle reaksiyona girer ve ışık yayar. Vücutta lüminesans görülürse, enfeksiyondan kuvvetle şüphelenilmektedir.

Mantar enfeksiyonlarını kontrol için 360 nm dalga boyuna sahip bir Wood ışığı kullanılmaktadır. Mantar enfeksiyonu varsa, enfekte bölge mavi-yeşil floresan olur. Ancak, ahşap ışık testinin Microsporum canis’te renk geliştirdiğini ve diğer mantarları tespit etmenin zor olduğunu bilmelisiniz.

• Mantar Kültür Testi

Enfekte olduğundan şüphelenilen saçlar toplanmaktadır. Ve bakteri üremesini kontrol etmek için özel bir test kitine yerleştirilmektedir. Test kiti sadece veterinerlerde bulunmaktadır. Ve testin steril ortamda yapılması gerekiyor.

• Biyopsi

Enfeksiyon sadece deri yüzeyine değil derine de yayılmışsa lokal anestezi yapılmaktadır ve patolojik inceleme için deri altı yağ dokusu ile birlikte oyulmaktadır. Oldukça invaziv bir testtir ve nadiren yapılmaktadır.

Bu yöntemler en sık kullanılan teşhis yöntemleridir.

Köpeklerde Mantar Tedavisi Nasıl Yapılır?

Köpeklerde mantar tedavisi iki farklı şekilde yapılabiliyor. Antifungal ilaçlar dahiliye ilaçları olarak kullanılırken, bakterilerle karışık enfeksiyonlar görüldüğünde antibiyotikler de kullanılmaktadır. İlaç tedavisi aynı zamanda kaşıntı önlemek içinde devam eder.

Şampuanla tedavi ve bakımda yapılmaktadır. Tüm vücudu temiz tutmak için antibakteriyel özelliklere sahip ilaçlı bir şampuanın kullanıldığı bir tedavidir. Saçlar uzun ve karışıksa ve dermatofitoz bulaşmışsa saçlar bir makasla kısaltılarak yıkanması daha kolay ve daha az havasız hale getirilmektedir.

İlaç, itrakonazol gibi oral antifungal ilaçları ve gerekirse etkilenen bölgeye uygulanan topikal ajanları içerir. Dermatofitoz esas olarak ilaçla (dahili ve harici) ve şampuanlı ilaçlı banyolarla tedavi edilmektedir. İlaçlı banyolarda saç ve kepeği gidermek için mantar önleyici şampuanlar kullanılmaktadır.

Köpeklerde Mantar Nasıl Engellenir?

Mantarı engellemek için köpeğinizin temizlik bakımlarını düzenli yapmalısınız. Ayrıca bilinçli olarak mantar şampuanlarını da bakım rutininize ekleyebilirsiniz. Mantardan %100 korunmanın en basit yolu şampuanla temizliğini sağlamak ve karşı özellik geliştirmektir. Bu şampuanı kullanırken:

• Köpük, şampuanlamadan sonra yıkanmadan veya yarı kurumuş halde bırakılırsa, belirtiler kötüleşir ve diğer cilt hastalıkları gelişebilir.
• Şampuanı iyice durulayın, saçın içini bir havluyla silin ve saç kurutma makinesiyle kurutun.
• Suyun sıcaklığına ve kurutma makinesinin sıcaklığına dikkat etmek gerekir.
• Ilık su veya ılık rüzgarla kurutursanız kan akışı çok iyi olur, kaşıntı artar ve kaşıma nedeniyle belirtiler kötüleşir, bu yüzden lütfen iyice kurulayın.

Bu sayede köpeğiniz hem hastalığından kısa sürece kurtulacak hem de her zaman koruması sağlanacaktır.

Sık Sorulan Sorular