Köpeklerde havlamama eğitimi, gürültü kirliliğine neden olmasını önlemek için verilir. Gece saatlerinde, sabahın erken saatlerinde veya gür bir ses tonuyla sürekli havlaması, apartmanda onun istenmemesine neden olabilir.
Irklarına yaşına göre köpeklerde havlama ve havlamama eğitimi verilebiliyor. Ne zaman konuşup ne zaman susması gerektiğini öğrenebilirler. Ne zaman havlayarak suçluları, hırsızları caydırdığı gibi fonksiyonlar, verilen temel eğitim programlarıyla uygulanır. Nasıl mı?
Köpeklerde Sessizlik Komutları
Köpeklerde havlamama eğitimi, kent hayatına yorumlanan köpeklerle daha sağlıklı şekilde yaşamı sürdürmek için öğretilmesi gerekiyor. Özellikle küçük sınıf, oyuncak sınıf köpeklerde çok fazla havlama eğilimi olabiliyor. Teriyer ırklarında pek çok saatte ve farklı nedenlere bağlı olarak yüksek ses çıkabiliyor.
Bunu önlemek oldukça önemlidir. Zira hayvanlar doğal yaşama uygun olduklarından dolayı ve evcil hayata uyumlanmaya çalışıldıkları için diğer insanları rahatsız etmemek de önem taşıyor. Günümüzde apartman yaşamına uyması için pek çok insan hassasiyet gösteriyor ve evcil hayvanları olanların daha fazla hassasiyet göstermesi gerekiyor.
Medeni toplumlarla birlikte yaşama gereksinimi olarak diğer komşuları rahatsız etmeme üzerine uygulanmalıdır. Bahçeli olan evlerde çok tabii pek çok köpek cinsi beslenmektedir. Özellikle kırsal kesimlerde, bir de dağ kulübelerinde veya orman yaşamında köpeklerin havlaması çok fazla sorun olmamaktadır.
Ancak günümüzde modern hayatın gerekliliklerine uymak ve çok fazla ses çıkarmamalarını sağlamakta tamamen saygı ile alakalıdır. Dolayısıyla hayvanları severken insanlara karşı da saygılı, nezaketli olmak çok önemlidir. Her insanın evcil hayvan sahiplenme istemediğini bilme, kimilerinin alerjileri olduğunu, kiminin de evcil hayvanlardan çok hoşlanmadığını bilme en önemli husustur.
Dolayısıyla onlara havlama eğitimi vermekte, yapılan ilk ve en önemli işler arasında yer almaktadır. Bunun için geliştirilen clicker eğitimleri bulunmaktadır. Küçük parmak boyutunda olan tıklama aletleriyle köpeğin ne zaman sessiz olması gerektiği öğretilmektedir. Ayrıca geliştirilen bazı frekans aletleri de vardır. Bunlara basıldığı zaman sadece köpeklerin duyduğu bazı frekanslar iletilmektedir. Böylelikle köpekler, sessiz olması gereken anları bilmektedir.
Elbette bu eğitimler temel itaat ve ileri itaat eğitimleri programlarıyla verilmektedir. Sende evcil hayvanın ilk eve geldiği andan itibaren eğitim programını belirler ve özel zamanlar ayırırsan, çok gürültü çıkarmayan, çevreye ve insanlara gürültü kirliliği oluşturmayan bir canlıyla konforlu biçimde yaşamaya devam edersin.
Köpek Eğitimlerinde Ödüllendirme
Köpeklerde havlamama eğitimi için ödüllendirme mutlaka olmalıdır. Ancak ödülün türü yine ırklara, köpeğin sağlık durumuna göre farklılık gösterir. Kimi köpeklerde bağ, kemik gibi gıdalarla olur. Ya da oyuncakla olur. Kimi eğitimlerde de sadece sevgi gösterisi ve olumlu sözler, teşvik edici, destekleyici, övgü dolu sözlerle de ödüllendirme yapılmaktadır.
Havlama eğitimlerinde köpeğin havlamasını istedikten sonra onun havlamaya karar verdiği sürece kadar beklemek bu eğitimi daha kolay hale getirir. Havla komutu verdikten sonra hemen havlıyorsa bu eğitimi aldığını gösteriyordur. Zira sus komutunu aldığında susuyorsa eğitimin henüz tamamlanmadığını da anlarsın.
Verilen komutlar hem global komutlar olur. Hem de yavruluk döneminden itibaren onunla aranda geliştireceğin özel kelimelerden oluşmaktadır. Genel olarak profesyonel eğitimlerde Almanca dili kullanılmaktadır. Ancak yavruluk döneminde aldığın bir köpek, farklı dilleri veya farklı komutları bilmediği için sen hangi komutu öğretirsen onu uygulamaktadır.
Dolayısıyla otur dediğinde oturmasını istiyorsan buna göre eğitmen gerekir. Ancak sen bardak deyip oturma hareketini de öğretirsin. Bu, tamamen senin yaratıcılığına ve ona ayıracağın zamana bağlı bir durumdur. Ödüllendirmeyi yaptığın sürece köpekler genellikle tekrar ve alıştırma süreçlerinden sonra ezbere ve davranışa dönüştürürler.
Kimi köpek 10 tekrarda öğrenirken kimi köpek 30 tekrarda öğrenebiliyor. Biraz ırkına bağlı olarak bir durumdur. Özellikle tuvalet eğitimlerinde mutlaka ödüllendirmelerin yapılması tavsiye ediliyor. Ayrıca temel itaat ve ileri seviye itaat programlarını göre öncelikle bir plan hazırlamalı ve bu plana uyarak kararlı ve istikrarlı bir şekilde köpeğini eğitebilirsin. Ödüllendirmeler onun hoşuna gidecek ve sana itaat edecektir.
Köpeklerde Havlama Eğitimi Ne Kadar Başarılı Olur?
Köpeklerde havlamama eğitimi disiplinli bir şekilde yapılırsa mutlaka sonuç alınabilir. Ancak disiplinden kastımız sert, zorlayıcı, baskılayıcı davranışlar asla değildir. Nitekim uzmanlar evcil hayvanlara verilen eğitimlerin asla işkenceye dönüşmesini ve zorbalıkla yapılmamasını öneriyor. Ayrıca onlara vurma gibi konular onların hastalanmasına psikolojik olarak kötü hissetmelerine sahiplerine karşı zarar verme yönüne dönüşür.
Dolayısıyla bir eğitimi nasıl vereceğini öncelikle öğrenmen gerekiyor. En nihayetinde sen bir öğretmen değilsin. Sen bir profesör ya da bir profesyonel de değilsin. Evcil hayvanın var ve onun ev içerisinde kurallara uygun yaşamasını istiyorsun. Fazla abartmayacak şekilde sadece komutları ve yapması gereken hareketleri öğretmen gerekiyor. Bunu destekleyici, teşvik edici ve yumuşak ses tonuyla yapman gerekiyor. En nihayetinde onu severek sahiplendin ve onunla güzel zamanlar geçirmek istiyorsun. Bu nedenle sadece olumlu yönde destekleyerek sana itaat etmesini sağlayabilirsin.
Köpekler genellikle endişeli durumlarda, panikleme, heyecanlanma veya riskli bir durum tespit ettiklerinde havlarlar. Çoğu zaman bu havlamaları da rahatsızlık verici derecede olmaktadır. O yüzden halka açık yerlerde havlayan köpekler diğer insanları oldukça rahatsız edebiliyor. Pek çok evcil hayvan sahibi havlamasına karşı herhangi bir tepki göstermediği durumlar da olabiliyor.
Bu tür durumlarda en etkileyici yöntem köpeğin havlamasına engellemektir. Evcil hayvan sahibinin alçak ses tonuyla konuşması, onu sakinleştirmesi, havlamasını önleyecektir. Baskın karakter olmak, itaat edilen bir sahip olmak, yüksek sesle haykırarak konuşmak anlamına gelmiyor. Önemli olan ayrıntı, sözünü dinletebilmektir.
Havlama Eğitiminde Neden Tespiti
Köpeklerde havlamama eğitimi için öncelikle nedenini tespit etmek gerekir? Sadece bazı durumlarda yüksek şekilde havlıyorsa bunun nedenini öğrenmen gerekiyor. Kimi köpek fazla ziyaret alan evlerde yabancılardan hoşlanmadığı için fazla havlamaktadır.
Kimisi risk durumu tespit ettiğinde havlar kimisi acıktığında kimisi herhangi bir hastalık olduğunda havlamaktadır. Öncelikle bunun kaynağının ne olduğunu anlamalısın. Bazen kapı zili çaldığında bekçi köpekler bu durumdan rahatsız olup havlamaya başlayabilirler. Sahipleri tarafından çok fazla yalnız bırakılan köpeklerde genellikle fazla havlıyorlar.
Oyun oynamaktan çok hoşlanan veya ilgisiz kalmış bazı köpeklerde sahiplerinin onlarla zaman geçirmesi için fazlasıyla havlıyor olur. Dolayısıyla egzersiz ihtiyaçlarını karşılamak, tüy taramalarını yapmak, kimi zaman onlarla konuşmak, bu ihtiyaçlarını da engelleyecektir ve gereksiz havlamalarını önleyecektir.
Köpekler Neden Havlar?
Köpeklerin uzun süre evde yalnız kaldığında havlamaya eğilimleri olduğunu belirtmiştik. Özellikle en fazla birkaç saat dayanabilen köpekler hem havlama hem de evde değişik hareketlere gidebilirler. Evi dağıtır, eşyalara zarar verirler. Psikolojik olarak bunalıma girebilirler. Dolayısıyla uzun süre yalnız kalmamaları gerektiğini, ilk etapta bilmelisin ve buna göre kendine uygun bir ırk seçmelisin. Yalnız kalması gerektiği zamanlarda da onun ilgisini çekecek oyuncaklar vermek daha mantıklı olacaktır.
Sahip olduğun herhangi bir eşyayı, onun yanına bırakarak senin kokunu almasını sağlayabilirsin. Böylelikle endişesi bir miktar azalacaktır. Ayrıca yalnız kalacağı durumlarda televizyon veya radyo sesi açmak insan seslerine aşina olduğu için onun yalnızlık hissini nispeten azaltacaktır. Bu tür formülleri kullanarak köpeğin fazla havlamasına önleyebilirsin.
Çoğu köpek, stresli durumlarda sinyal niteliğinde havlar genellikle riskli durumu aktarmak üzere havlarlar. Özellikle kapı çaldığında veya herhangi bir arkadaş ziyarete geldiği zaman onun yabancı olmadığını göstermek, susmasını sağlayacaktır.
İtaat eğitimlerini de vermek en önemli husustur. Temel itaat eğitimi, köpeklerin sahiplerinin sözünü dinlemeleri için belirli komutları öğretme periyotlarında uygulanır. Genellikle bir aylık bir süreci kapsar. İlk etaplarda günün 2-3 saatini ona ayırman ve belirli komutların tekrarını yapman sadece havla komutunu duyduğu zamanlarda havlamasına sağlayacaktır. Bu eğitimleri ihmal etmezsen gereksiz havlamaz.
Köpeklerde Havla/ Sus Eğitimi Nasıl Verilir?
Köpeklerde havlamama eğitimi, onların üst seviyelerde eğitim alması için zemin hazırlamaktır. Bekçi köpekleri, av köpekleri veya koruma köpekleri olarak yetiştirilmesi planlanan bazı ırklar varsa öncelikle havla ve sus eğitimleri verilmelidir. Bu 2 aşamalı bir süreçtir. Temel itaat eğitimleri ve ileri seviye itaat eğitimleri olarak verilmelidir.
Temel eğitimlerde çeşitli donanımlar ile eğitim uygulanır. Yani tasması, clicker aleti, kafes eğitimi veya köpek pedi gibi donanımlar kullanılarak havlama eğitimleri ya da tuvalet eğitimleri veriliyor. O aşamayı tamamladıktan sonra daha özgür ve daha serbest şekilde verilen aşama, ileri itaat eğitimi olarak bilinmektedir.
Herhangi bir donanım kullanılmamaktadır. Köpek tasmasız şekilde sahibinin yanında gezer ve komutlarını uygulamaktadır. Bu 2 eğitim tamamlanmadan üst eğitim programlarına geçilmemektedir. Havla ve sus eğitimleri ise ilk aşamalarda verilme gereken eğitim programlarıdır. Köpek ne zaman havlaması gerektiğini ne zaman susması gerektiğini komutlara bağlı olarak uygulamalıdır.
Bu eğitim süreçlerinin tamamında çeşitli ikramlıklar ve ödüllendirmeler kullanmak süreci daha kolay gerçekleştirmeyi destekler. Köpeklerde havlama eğitimini uygulayabilmen için aşağıdakilere göz atman yeterli olmaktadır;
- Köpeğine öncelikle sus komutunu öğretmen gerekmektedir. Özellikle aşırı havlayan köpeklerde mutlaka sus komutu çalışılmalıdır.
- Kolay şekilde hatırlayabileceği ve unutmayacağı bir kelime seçilmelidir.
- “Sessiz”, “yeter” veya doğrudan “sus” olarak bir komutu seçmeli ve her defasında aynı komutu kullanmalısın.
- Çoğu zaman bunu el işaretleri ve davranışlarla uygularsın.
- Köpeklere komut eğitimi verilirken hem sesle hem de görsel olarak eğitim verilmelidir.
- Özellikle kalabalık ortamlarda sesi duyamayacağı zaman “şşşt” işareti yapmakta işe yaramalıdır.
- Köpeklerde havlamama eğitimi için kapı zilini çalmak üzere yanında bir yardımcı olur. Zira en çok kapı zili çaldığında havlarlar.
- Havladığı zaman bir kez kontrol yapmak önemlidir. Kapıya bakma veya pencereye bakma, onun sinyalini aldığına dönük bir işaret olur.
Bunu uyguladıktan sonra ona ödül vermek, bu hareketi öğrenmesini sağlar. Dolayısıyla sadece risk durumlarında ya da endişeli olduğu durumlarda havlaması gerektiğini ve bunun sonucunda ödül aldığını öğrenir.
Köpeklerde Temel İtaat Eğitimi Nasıl Uygulanır?
Köpeklerde havlamama eğitimi için öncelikle temel itaat programları uygulanmalıdır. Bunlar ek unsurlar ile yapılmaktadır. Yani dışarı çıkartırken tasmasız çıkartmaman gerektiği eğitim periyotlarını içerir. Köpekler ilk eve geldiklerinden itibaren dinlemeleri için uygulanan eğitim periyotlarıdır.
İlk olarak 2 ve 4 aylık dönemden itibaren tuvalet eğitimleri 3 aydan sonra temel itaat eğitimlerine başlanır. Ancak ırklara göre ve bazı türlere göre 9 aydan itibaren uygulan eğitimler de vardır. Özellikle söz dinlemekten hoşlanmayan daha çok kendi bildiğini yapan köpeklerde eğitimine kadar erken başlanırsa o kadar iyi olur.
Sosyalleştirme eğitimleri, tuvalet eğitimleri, temel eğitimlerle birlikte ilk etaplardan itibaren uygulanmalı. Havlamaya eğitimleri, yine bu süreçte harmanlanarak verilmelidir. Bu komutları yavaş yavaş öğretmek, sırasıyla öğretmek çok daha faydalı sonuçlar almayı sağlayacaktır.
Zira tüm komutları aynı zamanda vermek, onun bu kavramları karıştırmasına neden olabilir. Komutların tamamı sabırlı ve kararlı bir şekilde verilmelidir ve eğitimler ihmal edilmemelidir. Tıpkı egzersiz zamanları günlük olarak uygulanması ve ihmal edilmemesi gereken unsurlar olduğu gibi eğitimleri de aşamaları atlamadan mutlaka uygulaman gerekiyor.
Köpeklerde Ses Eğitiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler nelerdir?
Köpeklerde havlamama eğitimi verirken çok fazla baskı yapmamak çok önemli. Ona sessizlik eğitimi verirken fazla yüksek ses çıkarmamak, azarlamamak ve ona bağırmamak çok daha önemlidir. Hangi eğitim programı olursa olsun evcil hayvanlara karşı cezalandırma, azarlama, kötü muamele yapmak uygun değildir ve bunlar eğitime katkı sağlamaz. Dolayısıyla sadece yumuşak ve nazik ses tonuyla ve kararlı bir şekilde uygulamak daha iyi sonuçlar elde etmekte fayda sağlar.
Onun tedirgin olmaması için sadece ödüllendirme, olumlu davranışlarla eğitilmesi gerekiyor. Şayet bebek bir köpek ise seslere alışması önemlidir. Özellikle müzik sesi yüksek açıldığında, televizyon sesleri, çamaşır makinesi, elektrik süpürgesi veya kapı zili gibi yüksek sesi olan durumlarda çoğu zaman havlayabilir. Bunlara alışması yavruluk dönemlerden itibaren sağlanmalıdır. Özellikle eve gelen ziyaretçilere karşı fazla havlamaması için sosyalleştirme eğitimlerinin yine yavruluk dönemlerinden itibaren verilmesi önemlidir.
Köpeklerin en yoğun havladıkları durumlar, korku ve kaygı durumlarıdır. Stresli olduklarında, heyecanlı olduklarında çoğu zaman risk, alarm veya itiraz niteliğinde havlayabiliyorlar. Ancak koruma köpekleri farklıdır. Onlar sessiz köpeklerdir ve sadece riskli durumlarda, caydırıcılık için havlarlar. Bekçi köpekleri de aynı şekilde genel anlamda sessizdirler ve fazla havlamaya eğilimli değillerdir. Sadece caydırıcılık, alan savunması, koruma ve saldırma protokollerinde havlayan köpekler vardır.
Ancak evde yaşama uygun olan arkadaş köpeklerinde durum değişir. Dolayısıyla zil sesi duyduğunda veya telefon çaldığında bile havlayabiliyorlar. Bu konuda onların tedirginliklerini, kaygılarını geçirmek, onları okşamak veya sarılmak, havlamayı bırakmalarını sağlayabilir.
Köpeklerde Ses Eğitimleri
Temel olarak bilmeleri gereken güvende oldukları ve her şeyin yolunda olduğunun ifade edilmesidir. Ve köpekler insanların yüzlerini okuyarak davranışlarına göre hareket ettiklerinden dolayı çok havladıkları zaman mutlu bir yüz ifadesi ve yumuşak bir ses tonuyla hayır ya da sus gibi komutlar verdiğin zaman çok daha başarılı olacaktır.
Ödüllendirme konusunda daha dengeli davranmak çok önemlidir. Bazı köpekler özellikle fazla zeki köpekler, verilen ödüllendirmelerin daha fazla olması için daha sık havlayabilirler. O yüzden kimi zaman çeşitli kemik veya kurabiyelerle ödüllendirilirken, kimi zaman sadece sevgi gösterileri ve olumlu sözcüklerle ödüllendirme yapılmalıdır.
Çok Havlayan Köpekler Nasıl Susturulur?
Köpeklerde havlamama eğitimi verilirken özellikle daha fazla yüksek sesle uyarıda bulunmak, onun daha fazla havlamasına neden olabilir. Dolayısıyla fazla havlayan köpeğini sakinleştirmek, onu susturmak için öncelikle sakin bir şekilde yaklaşman gerektiğini bilmelisin.
Özellikle yavru köpekler çevreyi tanırken insanları tanırken korkabilir, farklı sesler çıkarabilir. Bu nedenle sosyallikleri sadece insanlara karşı değil, çeşitli nesnelere ve eşyalara karşıma uygulanmalıdır.
Ev içerisinde özel bir alan oluştururken, fazla eşyadan veya çok dikkatini dağıtacak, onu üretebilecek eşyalardan uzak durmalısın. Güvenli bir ortamı hazırlamak ve mama ve suyunu kolay ulaşabileceği bir zemin hazırlamak daha fazla huzursuz olmasını önler ve dolayısıyla fazla havlamaz.
Sık şekilde sevgi göstermek, ilgide bulunmak, onu okşamak, onu sevmek, oyunlar oynamak, genel anlamda sakin bir ruh haline sahip olması ve sadece oyun zamanları geldiğinde havlamasına neden olur.
Köpeklerde havlamama eğitimi sosyallik eğitimleriyle birlikte verilir. Kimi köpek yabancılardan korkarken, kimi köpek de yabancılardan hoşlanmadığı için havlayabilir. Özellikle kucak köpekleri, sahiplerinin sevgisinden paylaşmamak için gelen ziyaretçi arkadaş ve aile bireylerine havlayabiliyorlar. Diğer insanlarla sosyal ortamlara katarak veya diğer evcil hayvanlarla sosyalleştirerek çok fazla havlaması önlenebilir.
